Over champignons hoor je veel verschillende berichten: volgens de een zijn ze supergezond, de ander stelt dat ze voornamelijk uit water bestaan. Hoe zit het nu echt? Nieuw Amerikaans onderzoek licht weer een tipje van de sluier op.
Voedingsonderzoek blijft lastig, omdat het zo moeilijk te bewijzen is dat mensen echt langer leven door bijvoorbeeld broccoli en niet omdat broccoli-eters in het algemeen minder suiker eten of meer bewegen. Ook bestaan voedingsmiddelen uit vele verschillende stofjes dus welk stofje is dan verantwoordelijk voor het gezondheidsvoordeel?
Nieuwe bestanddelen ontdekt
Desalniettemin hebben onderzoekers van de Amerikaanse Penn State University een bestanddeel van champignons weten te identificeren dat waarschijnlijk gunstig is voor de darmgezondheid van zoogdieren. Het zou een beschermende biologische reactie activeren.
“Ons onderzoek toont aan dat een combinatie van chemische en biologische data kan leiden tot de ontdekking van nieuwe componenten van de chemische samenstelling van voedsel, die ook nog goed kunnen zijn voor de gezondheid”, vertelt onderzoeker Joshua Kellogg.
Het nieuw ontdekte bestanddeel in witte champignons blijkt de arylkoolwaterstofreceptor (AHR) te activeren, die is gevonden bij zoogdieren, zoals muizen, varkens en mensen. Een receptor is een eiwit waarin een molecuul past. Aan deze receptor kunnen zich bepaalde stoffen binden. Eerder onderzoek heeft al laten zien dat als muizen champignons eten de AHR wordt tegengewerkt of geremd. Het stofje dat de onderzoekers wisten te identificeren activeert de AHR juist in cellen van mensen en muizen, die in een laboratorium werden gekweekt om de moleculaire effecten te testen.
Voor- en nadelen
“Het is een delicate balanceeract. Daarom is het belangrijk om zowel complete voedingsmiddelen als hun individuele bestanddelen te onderzoeken”, reageert Kellogg. “Er zitten voordelen aan de activering van de arylkoolwaterstofreceptor, maar ook nadelen.”
Volgens de onderzoeker speelt de AHR een belangrijke rol bij de gezondheid van onze darmen. Als hij wordt geactiveerd kan het een reactie in cellen opwekken waardoor arylkoolwaterstoffen worden geneutraliseerd in de darmen. En deze stoffen zijn bekende carcinogenen. Het remmen van de AHR kan helpen om bij bepaalde kankersoorten de tumorgroei tegen te gaan. Ook op andere vlakken is de AHR cruciaal voor een goede darmgezondheid. Zo zorgt activering voor een sterkere darmwand en voorkomt het dat bacteriën de darm kunnen binnendringen.
Ieder stofje bekijken
Eerder al is er gekeken naar het effect van bepaalde moleculen, genaamd benzothiazolen en hoe die reageren met de AHR. “In ons onderzoek herkenden we de benzothiazolen, maar we zagen ook tot nu toe onontdekte moleculen die eraan gerelateerd waren”, legt Kellogg uit. “We vroegen ons dus af of die ook werkten met AHR. En dat bleek het geval. Deze stoffen werkten activerend.”
Behalve dat dit onderzoek duidelijk maakt hoe gezond champignons zijn, laat het ook zien hoe belangrijk het is om de rol van iedere chemische component in voedsel te onderzoeken, aldus Kellogg. “Voedingsmiddelen bestaan uit complexe chemische structuren. Wij onderzoeken hoe bepaalde stofjes reageren met AHR in natuurlijke producten, zoals planten, paddenstoelen en bacteriën, en hoe ze onze darmgezondheid in het algemeen kunnen verbeteren.”
Als we aan het koken zijn, rekenen we paddenstoelen bij onze dagelijkse portie groenten, maar eigenlijk zijn het schimmels. Verreweg de bekendste zijn de witte champignons, die overal ter wereld het meest wordt gegeten. Champignons bestaan voor meer dan 90 procent uit water. Toch zitten er ook nog veel nuttige stofjes in, zoals vitamine B2, foliumzuur, kalium en vezels. Paddenstoelen bevatten verder agaritine. Dit is een giftige stof, die mogelijk ook kankerverwekkend is. Daarom moet je paddenstoelen bakken of koken en eet je ze beter niet rauw. Champignons worden soms beschouwd als vleesvervanger, maar dat zijn ze eigenlijk niet. Er zit te weinig ijzer in en helemaal geen vitamine B12. Nederlanders houden van champignons. Per persoon eten we gemiddeld 2,5 tot 3 kilo per jaar.
