Rover Perseverance vertrekt komende donderdag en arriveert in februari op Mars.
Het staat voor de deur: de langverwachte lancering van NASA’s nieuwste Marsrover Perseverance. Aankomende donderdag zal de rover – vergezeld door een helikoptertje – het luchtruim kiezen. Het belooft een spannende en unieke missie te worden waarin we hopelijk eindelijk een antwoord zullen vinden op die ene prangende vraag: was of is er leven op Mars?
Lancering
De lancering van de rover staat gepland voor donderdag 30 juli 2020 om tien voor twee Nederlandse tijd vanaf Cape Canaveral in Florida. Een Atlas-V-raket brengt vervolgens Perseverance buiten de dampkring van onze planeet. En dan gaat het beginnen. In zo’n zeven maanden tijd zal de rover zo’n 500 miljoen kilometer afleggen om de veelbelovende Jezero-krater op de rode planeet te bereiken, waar hij naar verwachting op 18 februari 2021 zal arriveren.
De rover is ongeveer net zo groot als een kleine auto en heeft een massa van 1025 kilogram. Perseverance is uitgerust met zeven wetenschappelijke instrumenten waarmee hij de geologie van de landingsplaats zal analyseren. Hiermee zal hij op zoek gaan naar tekenen van (voormalig) microbieel leven in rotsen en sedimenten. De rover zal daarnaast wat Martiaanse stenen en stof klaarleggen, zodat toekomstige Marsmissies die gepland staan voor 2030 deze gemakkelijk mee terug naar de aarde kunnen nemen.
Het belooft een baanbrekende missie te worden. Want hoewel NASA al verschillende rovers naar Mars heeft gestuurd, is Perseverance toch uniek. Zo is het de eerste Marsrover die actief op zoek zal gaan naar sporen van leven. Het doel van de missie is om nauwkeurig te gaan bepalen of en wanneer Mars mogelijk de ideale omstandigheden heeft gehad voor micro-organismen om te gedijen. Waar eerdere Marsrovers eigenlijk alleen maar in staat waren om de leefbaarheid van Mars te beoordelen, is Perseverance uitgerust met instrumenten die daadwerkelijk in staat zijn om sporen van dat (voormalige) leven te vinden. Terwijl eerdere rovers onthulden dat de tegenwoordig vrij ongastvrije rode planeet in het verleden waarschijnlijk wel leefbaar is geweest, kan Perseverance in theorie werkelijk gaan aantonen of Mars ook bewoond is geweest.
Jezero-krater
De rover zal landen in de Jezero-krater; een 45 kilometer groot gebied iets ten noorden van de Martiaanse evenaar. Golvende landstrepen zichtbaar vanuit de ruimte onthullen hier rivieren die ooit over het oppervlak van Mars stroomden. Het is daarom goed mogelijk dat de krater meer dan 3,5 miljard jaar geleden een groot meer herbergde. Hier is overigens ook de naam ‘Jezero’ van afgeleid, dat in verschillende Slavische talen ‘meer’ betekent. Wetenschappers vermoeden dat de rivieren die in en uit het meer stroomden organische moleculen, andere potentiële tekenen van microbieel leven of zelfs micro-organismen bevatten. Sporen hiervan liggen mogelijk nog in afzettingen van de rivierdelta of in de sedimenten van het meer opgeslagen. De Jezero-krater is daarom één van de oudste en wetenschappelijk één van de meest interessante landschappen die Mars te bieden heeft.
Perseverance reist niet alleen af naar de rode planeet. De marsrover wordt namelijk vergezeld door een heuse helikopter. Een primeur. Want deze Mars-helikopter zal het eerste ‘vliegtuigje’ zijn dat rond een andere planeet zal vliegen. Het doel van het helikoptertje is om testvluchten over de landingsplaats in de dunne atmosfeer van Mars te maken. De Mars-helikopter weegt zo’n 1,8 kilo en heeft twee roterende bladen. Deze twee bladen zijn samen goed voor 3.000 omwentelingen per minuut. In vergelijking: op aarde draaien de rotoren van helikopters gemiddeld 250 tot 600 keer per minuut. Daarnaast beschikt de helikopter over zonnepanelen om de lithium-ion-accu’s op te laden. Bovendien is hij voorzien van een mechanisme om zichzelf warm te houden. En dat is hard nodig, aangezien het ’s nachts aardig koud kan zijn op de rode planeet.
Voorgangers
Perseverance is de vijfde rover die NASA naar Mars zal sturen. In 1997 landde Sojourner – niet veel groter dan een magnetron – op de rode planeet, gevolgd door de tweeling Spirit en Opportunity – ongeveer zo groot als een golfkarretje – en de nog altijd op Mars actieve Curiosity-rover die weer een slag groter is en zich qua omvang kan meten met een Mini Cooper. In 2018 arriveerde vervolgens marslander Insight op Mars die is ontworpen om het binnenste van de planeet te verkennen. En na de lancering van Perseverance stopt het nog niet. De volgende rover staat ook alweer klaar: de Europese Rosalind Franklin-rover. Deze rover zal monsters nemen tot een diepte van maximaal twee meter en zeer nauwkeurige analyses uit gaan voeren om biosignaturen aan het licht te brengen. Onder de grond zijn organische verbindingen namelijk beter beschermd tegen vernietigende kosmische straling. En daarom zou het goed kunnen dat de rover resten aantreft van reeds uitgestorven Martianen.
Maar zover zijn we nu nog niet. Eerst zal donderdag Perseverance de lucht in geschoten worden. De missieduur van de marsrover omvat één Marsjaar (dat is ongeveer twee aardse jaren) maar de missie zou eventueel ook nog uitgebreid kunnen worden. Een missie waar velen reikhalzend naar uit hebben gekeken. Want voor het eerst gaan we in 2021 daadwerkelijk zoeken naar leven op Mars.
