Volgens de Verenigde Naties zijn er in totaal 8,2 miljard mensen op aarde, maar klopt dat wel? Wetenschappers uit Finland betogen dat we de totale bevolkingsomvang enorm onderschatten.
In 25 jaar tijd zijn er zo’n twee miljard mensen bijgekomen op de aarde. Nu zouden er ongeveer 8,2 miljard mensen zijn en in 2000 ongeveer 6 miljard. Sommige biologen vinden dat wij een plaag vormen op de aarde. “Wij zijn voor de aardbol wat de muskusrat is voor de Krimpenerwaard. We vernielen de wereld”, betoogde bioloog Jelle Reumer vijf jaar geleden. Maar wat als de plaag nog groter is dan de officiële cijfers ons vertellen? Onderzoekers van de Aalto Universiteit in Finland zeggen dat er een stuk meer mensen zijn – maar niet iedereen is het ermee eens.
Het onderzoek
De wetenschappers probeerden te kijken in hoeverre de bouw van dammen ervoor zorgde dat mensen moesten verhuizen, maar toen ze de populaties gingen tellen kwamen ze telkens op hogere cijfers dan die van officiële statistieken. Ze keken naar plattelandsgebieden en baseerden hun cijfers op menselijke verhuizingen als gevolg van 307 grote damprojecten in 35 verschillende landen. Hun conclusie? We hebben de omvang van de plattelandsbevolking met de helft onderschat in vergelijking met de cijfers die zij hebben gerapporteerd. Vooral in Rusland, China, Australië, Duitsland, Polen, Zweden, Finland en een aantal andere landen is de grootte van de bevolking in plattelandsgebieden zwaar onderschat. In Venezuela, Ghana, Albanië, Noord-Macedonië, Lesotho, Cambodja en Vietnam is het aantal inwoners overschat.
Gevolgen
Deze discrepanties hebben volgens de onderzoekers ontzettend veel gevolgen voor de planning van bepaalde overheidsdiensten en vertekent de totale omvang van de wereldbevolking. Data over bevolkingsomvang wordt vaak gebruikt voor het bouwen van gezondheidsfaciliteiten, infrastructuur en voor inspanningen om natuur- en epidemische rampen te voorkomen. Hoe groot de wereldbevolking dan zou zijn willen de wetenschappers niet vertellen, maar ze zeggen wel dat het aantal waarschijnlijk veel hoger is dan de 8,2 miljard die de Verenigde Naties (VN) schat. “We hebben reden om aan te nemen dat er aanzienlijk meer dan deze 8,2 miljard mensen zijn,” zegt Josias Láng-Ritter van de Aalto Universiteit.
Tegenargumenten
Veel demografen zijn het echter oneens met deze conclusie. Ze zeggen dat het onwaarschijnlijk is dat zulke onderschattingen de nationale of wereldwijde bevolkingsaantallen veranderen. “Het onderzoek suggereert dat regionale bevolkingstellingen van waar mensen wonen binnen landen verkeerd zijn ingeschat, hoewel het minder duidelijk is dat dit noodzakelijkerwijs zou betekenen dat nationale schattingen van het land verkeerd zijn,” zegt Martin Kolk van de Universiteit van Stockholm, Zweden. Daarnaast hebben de onderzoekers vooral gekeken naar data uit China en andere Aziatische landen, waardoor het volgens andere onderzoekers misschien niet representatief is voor de rest van de wereld. Op basis van één of twee gegevenspunten kan je niet zeggen dat de bevolkingsaantallen in Finland, Australië, Zweden of andere landen met goed ontwikkelde registratiesystemen zijn onderschat, vertelt Stuart Gietel-Basten van de Hong Kong University of Science and Technology. Láng-Ritter begrijpt waar Giel-Basten vandaan komt, maar houdt toch voet bij stuk. Hij zegt dat ze tijdens het onderzoek hebben gekeken naar totaal verschillende landen en zegt dat ze bovendien hebben gekeken naar plattelandsgebieden die ook enorm verschillen van elkaar. “We zijn er vrij zeker van dat het een representatieve steekproef is voor de hele wereld.”
Toekomst
Zowel Gietel-Basten als Láng-Ritter zijn wel van mening dat er meer aandacht besteed moet worden aan gegevensverzameling in plattelandsgebieden. Daarnaast moeten er volgens beiden meer innovatieve manieren bedacht worden om bevolkingsaantallen te berekenen. Maar het idee dat de officiële wereldbevolking een paar miljard meer is dan voorheen gedacht, is niet realistisch, zegt Gietel-Basten.
