Zelfs terwijl hij ‘stervende’ was, ontdekte Kepler nog twee nieuwe planeten

Zelfs op zijn allerlaatste dagen bleef planetenjager Kepler – draaiende op de laatste druppels brandstof – ‘gewoon’ naar sterren turen. En nu blijkt dat deze zo – op de valreep – zeker nog twee planeten heeft ontdekt!

In maart 2018 maakte NASA bekend dat het einde naderde voor ruimtetelescoop Kepler. De brandstof was bijna op en deskundigen gaven de telescoop hooguit nog een aantal maanden. Maar dat trieste nieuws was zeker geen vrijbrief voor Kepler om dan maar achterover te gaan hangen en de dood stilletjes af te wachten. Nee, NASA was vastbesloten door te gaan tot het bittere eind en zelfs de laatste druppel brandstof op te gebruiken om een laatste glimp van het universum, gezien door de ogen van Kepler op te vangen (zie kader).

Laatste druppel
Andere satellieten en ruimtesondes houden vaak een klein beetje brandstof over om een koerscorrectie te maken. Dit om problemen te voorkomen (bijv. buitenaardse vervuiling van het oppervlak van een planeet of een ongecontroleerde crash op aarde). In het geval van Kepler was dat niet nodig, omdat het ruimtevaartuig 150 miljoen kilometer van de aarde verwijderd was.

Uiteindelijk wist Kepler het nog tot diep in oktober uit te zingen en al die tijd ook ‘gewoon’ op planeten te jagen. En die ongekende werkethos blijkt nu zijn vruchten af te werpen. Want in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society onthullen wetenschappers nu dat Kepler in zijn laatste dagen nog zeker twee en mogelijk zelfs drie planeten heeft ontdekt. Mogelijk zijn het de allerlaatste planeten waar Kepler (indirect) de ogen op legde, zo stellen de onderzoekers.

Het onderzoek
De wetenschappers baseren hun conclusies op een analyse van de data die Kepler in zijn laatste dagen verzamelde. In die periode deed Kepler ‘gewoon’ wat hij al jaren deed: langdurig naar sterren staren, in de hoop er getuige van te zijn dat de helderheid ervan regelmatig kort afnam. Een dergelijke afname in de helderheid van sterren kon namelijk hinten op de aanwezigheid van een planeet die met enige regelmaat tussen de moederster en Kepler in stond en daarbij een deel van het sterlicht tegenhield. En in hun studie onthullen wetenschappers nu dat Kepler in zijn laatste week gezien heeft hoe de helderheid van drie sterren kort afnam. Zeker twee van die sterren blijken ook daadwerkelijk een planeet te bezitten en van de derde ster wordt dat sterk vermoed, zo schrijven de onderzoekers in hun studie.

Planeten
De twee door Kepler gespotte planeten waarvan de onderzoekers echt zeker weten dat ze bestaan – omdat dat ook met behulp van andere observatoria bevestigd is – zijn K2-416b en K2-417b. De eerstgenoemde planeet is ongeveer 2,6 keer groter dan de aarde en doet er 13 dagen over om een rondje om de moederster te voltooien. K2-417b is ongeveer drie keer groter dan de aarde en doet er 6,5 dag over om een rondje om zijn ster te draaien. Afgaand op hun omvang en de geringe afstand tot hun moedersterren kunnen beide planeten gerekend worden tot de hete mini-Neptunussen. Beide planeten zijn ongeveer 400 lichtjaar van de aarde verwijderd.

Kandidaat-planeet
En dan is er nog een kandidaat-planeet waarvan het bestaan sterk vermoed wordt, maar nog niet bevestigd is. Deze planeet – aangeduid als EPIC 246251988 b – is vier keer groter dan de aarde en doet er 10 dagen over om een rondje om zijn moederster te voltooien. De kandidaat-planeet is zo’n 1200 lichtjaar van de aarde verwijderd.

“Wij hebben in data die Kepler verzamelde terwijl hij op zijn laatste benen liep, vermoedelijk de laatste planeten gevonden die de telescoop ontdekt heeft,” stelt onderzoeker Andrew Vanderburg. “De planeten zelf zijn niet heel ongebruikelijk, maar hun atypische ontdekking en historische belang maakt ze wel interessant.”

Bronmateriaal

"A telescope’s last view" - MIT
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA’s Jet Propulsion Laboratory

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd