Meer vleesvrije maaltijden op de menukaart kunnen dus zelfs niet-vegetariërs over de streep trekken.
Wetenschappers en deskundigen bepleiten steeds vaker het eten van minder vlees. Het veranderen van voedingspatronen – en dan met name het matigen van onze vleesconsumptie – heeft namelijk grote voordelen, zowel op het gebied van je gezondheid als voor de planeet. Maar hoe krijg je nou zelfs de fervente vleeseter aan de broccoli? Best wel gemakkelijk, zo blijkt.
Mens en natuur
We weten al een tijdje dat het minderen van vlees beter is voor onze gezondheid en het milieu. Voedsel is verantwoordelijk voor 20 tot 35 procent van de uitstoot van alle broeikasgassen. Meer dan de helft daarvan komt van vlees en zuivel. “Vlees is dus de grootste voedselbron die bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen,” stelt onderzoeker Rachel Pechey in gesprek met Scientias.nl.
Naast de negatieve gevolgen voor onze planeet, is het eten van veel vlees ook nog eens ongezond. “Wanneer je bijvoorbeeld veel rood en bewerkt vlees eet, vergroot je de kans op verschillende ziektes,” gaat Pechey verder. Denk bijvoorbeeld aan hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker. Hierdoor neemt de kans dat je vroegtijdig sterft toe.
Studie
Het betekent dat minder vlees eten een hoop voordelen biedt. Maar hoe krijg je vleesliefhebbers zover om hun biefstukje te laten staan en voor een vegetarische maaltijd te kiezen? In een nieuwe studie zochten onderzoekers het uit. Het eerste experiment vond plaats in een cafetaria van de Universiteit van Oxford. Hier besloot het team het voedselaanbod te veranderen van één vegetarische en twee vleesgerechten, naar één vlees- en twee vegetarische maaltijden. Deze simpele verandering wierp gelijk zijn vruchten af: de verkoop van vleesmaaltijden daalde zelfs met bijna 20 procent (van 58,2 procent naar 38,7 procent).
Vleesvrije maaltijden
In een tweede experiment moesten ook 18 cafetaria’s op verschillende werkplekken – waaronder in magazijnen, productielocaties en kantoren – verspreid over heel Engeland eraan geloven. Hier werden ‘vleesloze maandagen’ ingevoerd en het aantal vegetarische keuzes op de menukaart uitgebreid. De onderzoekers kwamen na acht weken tot de ontdekking dat ook hier het aantal vegetarische bestellingen was toegenomen. En tevens uit een online experiment, uitgevoerd onder enkel niet-vegetariërs, bleek dat steeds meer mensen voor een vleesvrije maaltijd kozen als deze werd aangeboden.
Meer vleesvrije opties
De onderzoekers concluderen dat het best gemakkelijk is om zelfs de vleeseter vegetarisch te laten eten. Want door simpelweg meer vleesvrije opties aan de menukaart toe te voegen, neemt het aantal mensen dat hiervoor kiest, aanzienlijk toe.
Voor de hand liggend?
Aan de ene kant lijkt dat misschien een beetje voor de hand liggend. “Hoe meer vleesvrije opties er beschikbaar zijn, hoe groter de kans dat er een gerecht tussenzit die je lekker lijkt,” geeft ook Pechey toe. “Aan de andere kant bestaan er in landen waar de vleesconsumptie hoog is, sterke sociale en culturele normen die betrekking hebben op het eten van vlees. Vlees wordt daar bijvoorbeeld beschouwd als ‘noodzakelijk, natuurlijk, normaal en lekker’. Dit zou ertoe kunnen leiden dat mensen toch voor vlees blijven kiezen. Daarnaast hebben we tijdens ons onderzoek in cafetaria’s gezien dat chef-koks soms op hun hoede waren om meer vegetarische maaltijden aan de menukaart toe te voegen, omdat ze bang waren dat deze niet bij hun klanten in de smaak zouden vallen. Onze studie suggereert dat sommige van deze barrières verband kunnen houden met enkel de perceptie van hoe mensen kunnen reageren op meer vleesvrije opties, in plaats van hoe mensen daadwerkelijk reageren.”
Vleeseter kiest vegetarisch
Inderdaad, want de onderzoekers ontdekten dat juist veel vleeseters nu voor plantaardig kozen. Iets dat Pechey overigens niet erg verrast. “Er bestaat een opkomende trend van mensen die minder vlees willen eten,” zegt ze. “Dit kan deels te maken hebben met de toenemende bezorgdheid over het milieu, naast natuurlijk de zorgen over de gezondheid. De meeste vleesvervangers, zoals vleesloze hamburgers, worden overigens gegeten door vleeseters en niet door veganisten of vegetariërs. We hadden daarom verwacht dat ook de keuze voor de vleesvrije opties in onze studie onder niet-vegetariërs zou toenemen.”
Het wordt steeds normaler
Bovendien worden vegetarische maaltijden steeds normaler. In de supermarkt heb je tegenwoordig de keuze uit een heel schap van vleesvervangers, zowel voor bij het diner als voor op brood. En dat kan ook veel niet-vegetariërs over de streep trekken. “Door het aantal vegetarische gerechten te vergroten, geef je ook aan dat het kiezen van een vegetarische maaltijd vaker voorkomt in een cafetaria of restaurant,” stelt Pechey. “Als bijvoorbeeld slechts één van de vier opties plantaardig is, kan dit worden gezien als de optie die bedoeld is voor vegetariërs. Als de helft van die vier gerechten vegetarisch is, suggereert dit dat vegetarische gerechten in het algemeen meer in trek zijn, in plaats van dat het alleen een nichekeuze is.”
De onderzoekers tonen met hun studie aan dat het uitbreiden van vleesvrije opties een simpele en veelbelovende manier is om de vleesconsumptie te verminderen. Maar het onderwerp loslaten doet Pechey nog niet. “We hopen meer experimenten uit te voeren om zo de effectiviteit van het vergroten van de beschikbaarheid van vegetarische gerechten verder te testen,” zegt ze. “Daarnaast willen we de mogelijke belemmeringen voor chef-koks onderzoeken die een dergelijke verschuiving proberen door te voeren. Maar tot nu toe zijn er genoeg aanwijzingen die stellen dat het uitbreiden van het aantal vegetarische keuzes een veelbelovende aanpak is die het voor veel mensen gemakkelijker zou kunnen maken om minder vlees te eten.”
