Wetenschappers hebben ontdekt hoe een groen zeeslakje net als een plant maanden op rij kan leven van puur zonlicht: hij is in staat tot fotosynthese dankzij genen die hij van algen heeft gestolen.
Dat schrijven onderzoekers in het blad The Biological Bulletin. Het is voor het eerst dat onderzoekers ontdekken dat de ene meercellige soort genen steelt van de andere en deze ook echt gaan functioneren in het lichaam van de nieuwe gastheer.
Fotosynthese
Al sinds de jaren zeventig weten onderzoekers dat de zeeslak Elysia chlorotica bladgroenkorrels steelt van algen (Vaucheria Litorea) en opneemt tussen zijn eigen cellen die betrokken zijn bij het verteren van voedsel. Zodra de bladgroenkorrels in het lichaam van E. chlorotica zijn opgenomen blijven ze daar tot wel negen maanden actief: veel langer dan ze in algen hadden gedaan. De bladgroenkorrels maken het mogelijk voor de zeeslak om fotosynthese uit te voeren en zich te voeden met – in feite – zonlicht.
Gen
Wat altijd onduidelijk was, was hoe de zeeslak er toch in slaagde om de bladgroenkorrels zo lang voor zijn karretje te spannen. Maar daar zijn onderzoekers nu dus uit. “Dit paper bevestigt dat één van de genen die algen nodig hebben om beschadigingen aan bladgroenkorrels te herstellen en ervoor te zorgen dat deze blijven functioneren aanwezig is op het chromosoom van de slak,” vertelt onderzoeker Sidney Pierce.
Onmogelijk
Hoewel de volgende generatie zeeslakken wel bladgroenkorrels van de zeeslak moet stelen, hoeft deze de genen van algen niet meer op te nemen: die bevinden zich reeds in het genoom van de zeeslak. “Het is onmogelijk dat genen van een alg werken in de cellen van een dier,” stelt Pierce. “En toch gebeurt het. Ze stellen het dier in staat om als het gaat om zijn voeding te vertrouwen op zonlicht. Dus als er iets gebeurt met hun voedselbron, is er een manier om niet dood te gaan van de honger.” Het slimme trucje van de zeeslakken is in feite een manier waarop heel snel geëvolueerd kan worden. “Wanneer de ene soort succesvol genen van de andere soort ontvangt, kan evolutie in principe in een generatie tijd plaatsvinden.”
Het opmerkelijke gedrag van de zeeslak is niet alleen interessant voor biologen. Maar ook voor onderzoekers die zich bezighouden met gentherapie dat als doel heeft een functioneel gen van het ene meercellige dier in het andere meercellige dier te plaatsen en zo genetische ziekten te behandelen.