White noise goed voor je concentratie? Integendeel. En klassieke muziek helpt ook al niet

Regenval, een zoemende airco of loeiende motor, deze zogeheten witte ruis zou je concentratie en daarmee je prestaties verbeteren. En zelfs je slaap vaart er wel bij, als je de vele apps en YouTube-video’s moet geloven. De wetenschap heeft er echter haar twijfels bij. 

In het verleden dachten mensen dat klassieke muziek eveneens een dergelijk effect had. Er zijn ook inderdaad studies geweest die aantoonden dat het luisteren naar klassieke muziek of witte ruis je cognitieve prestaties verbetert, maar die waren niet geheel overtuigend. Neurowetenschappers van de Monash University in Australië besloten daarom een nieuw experiment uit te voeren. Ze keken specifiek naar het mogelijk positieve effect dat klassieke muziek en witte ruis kunnen hebben op het vermogen van mensen om conflicterende informatie te verwerken. Hun conclusie: je hebt er niets aan.

White noise
White noise, of witte ruis in het Nederlands, is een monotoon achtergrondgeluid, waarbij de gemiddelde amplitude voor iedere frequentie gelijk is. Er zijn voorbeelden uit de natuur, zoals de golven van de zee, regen of de wind die door de bomen waait, maar ook veel apparaten produceren white noise, zoals een ventilator, stofzuiger of de motor van een auto. Het wordt tegenwoordig gebruikt om huilende baby’s te kalmeren, zelf beter te slapen of je beter te kunnen concentreren. Maar eerder werd het mogelijk ook als martelmiddel ingezet om gedetineerden in Irak uit hun slaap te houden of te verhoren.
Om het effect te testen, lieten de onderzoekers 67 studenten de bekende Stroop-test uitvoeren (al in 1935 bedacht door student John Ridley Stroop), waarbij ze moeten aangeven welke kleur een woord heeft, terwijl de tekst een andere kleur suggereert. Er staat bijvoorbeeld het woord ‘groen’, maar het woord groen is blauw gekleurd, en zo verder. Het vergt behoorlijk wat concentratie om de juiste kleur te blijven noemen. De deelnemers aan het onderzoek moesten de test doen met klassieke muziek of white noise op de achtergrond, of in stilte.
Ter bevestiging moesten de studenten ook nog een andere cognitieve test doen met kaarten, de WCST. Daarmee worden abstract redeneren en cognitieve flexibiliteit, maar ook bijvoorbeeld het werkgeheugen getest. Er zat steeds drie dagen tussen de tests met klassieke muziek, witte ruis of stilte.

Slechtere prestaties
“We ontdekten dat door de witte ruis de reactietijd in de tests langer werd, waardoor het de prestaties verslechterde. Klassieke muziek had dat effect niet”, aldus onderzoeker Alexander Pascoe en zijn collega’s in de paper die in Frontiers in Neuroscience verscheen.De resultaten van de WCST kwamen overeen met die van de Stroop-test. Beide auditieve stimuli werden afgespeeld met dezelfde intensiteit dus hun afzonderlijke effecten kunnen het resultaat zijn van verschillende emotionele reacties binnen elke deelnemer. Daarbij zorgde white noise wel en muziek niet voor een negatieve reactie.Belangrijkste conclusie van de onderzoekers is dat noch klassieke muziek noch witte ruis tot een verbetering van de cognitieve prestaties leidde, tenminste als het gaat om het verwerken van conflicterende stimuli, zoals in beide tests. Witte ruis leek zelfs een negatief effect te hebben. Het achtergrondgeluid maakte het voor de deelnemende studenten moeilijker om de tests goed uit te voeren.

Beter geen herrie op de achtergrond
“Gecombineerd met eerdere literatuur geven onze bevindingen aan dat klassieke muziek geen effect heeft op cognitieve functies op het gebied van conflictverwerking, terwijl witte ruis deze functies zelfs op dezelfde manier verstoort als andere stressoren. Daarom is verder onderzoek nodig voordat witte ruis wordt geïmplementeerd in de neuro-psychiatrische zorg”, schrijven de onderzoekers nog. Het werk van de wetenschappers biedt waardevolle informatie over de effecten van muziek en white noise op een specifieke cognitieve functie. Vervolgonderzoek zou zich moeten richten op de impact van deze geluiden op andere cognitieve processen.Maar je hoeft dus voorlopig geen wonderen te verwachten van de vele apps en video’s vol white noise, die je beloven dat je beter zult slapen, presteren of ontspannen door de herrie.

Bronmateriaal

"Dissociable effects of music and white noise on conflict-induced behavioral adjustments" - Frontiers in Neuroscience

Afbeelding bovenaan dit artikel: Nicolas Menijes

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd