De boosdoeners zijn voornamelijk klimaatverandering en de promotie van ongezond eten en drinken.
Tot die alarmerende conclusie komt de Wereldgezondheidsorganisatie samen met de non-profitorganisatie Unicef in een nieuw rapport, gepubliceerd in The Lancet. In de studie bogen de onderzoekers zich over 180 landen en vergeleken zaken als gezondheid, voeding en duurzaamheid. Ook de uitstoot van broeikasgassen, gelijkheid en inkomensverschillen in elk land werden bestudeerd. En uit de bevindingen blijkt dat geen enkel land de gezondheid, leefomgeving en toekomst van kinderen voldoende waarborgt.
Klimaatverandering
Allereerst is dit te wijten aan de voortdurende klimaatverandering. Dat bleek ook al uit eerder onderzoek, waarin onderzoekers constateerden dat de gevolgen van het veranderende klimaat erg schadelijk zijn voor de gezondheid van kinderen. Terwijl arme landen meer zouden moeten doen om kinderen een gezond leven te laten leiden, vormen de buitensporige koolstofemissies van rijke landen een aanzienlijke bedreiging voor hun toekomst. “Meer dan twee miljard mensen leven in landen waar de ontwikkeling wordt belemmerd door humanitaire crisissen, conflicten, natuurrampen en problemen die verband houden met klimaatverandering,” concludeert Awa Coll-Seck; minister van Senegal en medevoorzitter van de Commissie. Als we op huidige voet verder gaan, zou de aarde tegen 2100 met zo’n vier graden Celsius zijn opgewarmd. Dit heeft volgens het WHO en Unicef verwoestende gevolgen voor de gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan de impact van de stijgende zeespiegel, hittegolven, voedselnood, en de verspreiding van ziektes zoals malaria en knokkelkoorts.
Ongezond eten en drinken
Tegelijkertijd staat de gezondheid van kinderen onder druk door op jongeren gerichte advertenties van fastfood, suikerhoudende dranken, alcohol en tabak. Er zijn aanwijzingen dat kinderen in sommige landen in slechts één jaar tijd maar liefst 30.000 advertenties op televisie zien. En dan is de hoeveelheid reclame waar kinderen op sociale media mee worden gebombardeerd, niet eens meegenomen. Deze blootstelling aan commerciële marketing van ongezond eten en drinken kan rechtstreeks worden gekoppeld aan gezondheidsproblemen zoals overgewicht. Zo is het aantal zwaarlijvige kinderen al toegenomen van 11 miljoen in 1975 naar 124 miljoen in 2016. Dat is maar liefst een elfvoudige toename.
Nederland
Uit het rapport blijkt dat – ondanks dat alle landen tekort schieten – het ene land toch net iets beter scoort dan het andere. Zo blijkt dat Noorwegen, Korea en ook Nederland het beste scoren als het gaat om de gezondheid van kinderen. Jongeren die woonachtig zijn in de Centraal-Afrikaanse republiek, Tsjaad, Somalië, Niger en Mali blijken er het slechtst voor te staan. Hoewel ons eigen landje dus hoog in de lijst is geëindigd, moeten we niet te vroeg juichen. Op de lijst van meest duurzame landen scoren we namelijk opmerkelijk slecht en moeten we het doen met slechts een 160ste plaats. We stoten 210 procent meer CO2 per hoofd van de bevolking uit dan onze doelstelling voor 2030. En dat brengt dus ook weer de gezondheid van onze kinderen in gevaar.
Aanbevelingen
Volgens de onderzoekers zijn de conclusies bijzonder verontrustend. “Ondanks verbeteringen in de gezondheid van kinderen in de afgelopen twintig jaar, is de vooruitgang nu tot stilstand gekomen en kelderen we weer achteruit,” zo stelt voormalig premier van Nieuw-Zeeland en medevoorzitter van de commissie Helen Clark. “Landen moeten opnieuw nadenken over hoe ze de gezondheid van kinderen kunnen waarborgen. Bovendien moeten we ons niet alleen over de kinderen van vandaag ontfermen, maar ook de wereld beschermen die ze in de toekomst zullen erven.” In het rapport doen de experts dan ook een aantal aanbevelingen. Die luiden:
1) Uitstoot van CO2 terugdringen zodat kinderen een toekomst hebben op deze planeet
2) Kinderen centraal stellen in onze inspanningen om duurzaam te ontwikkelen
3) In alle sectoren maatregelen doorvoeren om te werken aan de gezondheid en rechten van kinderen
4) De stemmen van kinderen meenemen in beleidsbeslissingen
5) Aanscherpen van de nationale regels omtrent schadelijke commerciële marketing
De onderzoekers hopen dat het rapport wereldleiders zal aanzetten tot verandering. “Het rapport laat zien dat besluitvormers van over de hele wereld falen; ze beschermen de gezondheid van hun kinderen niet, hun rechten niet en de planeet niet,” zegt Tedros Adhanom Ghebreyesus namens de Wereldgezondheidsorganisatie. “Dit moet landen wakker schudden en aanzetten om meer te investeren in de gezondheid en ontwikkeling van kinderen, om ervoor te zorgen dat hun stemmen worden gehoord, hun rechten worden beschermd en dat er gewerkt wordt aan een toekomst die geschikt voor ze is.”