De meest effectieve manier om infecties te voorkomen en levens te redden, is door mensen te testen en te isoleren, zo benadrukt de WHO.
In de afgelopen week heeft het coronavirus in rap tempo om zich heen gegrepen. Op dit moment hebben meer dan 180.000 mensen het virus opgelopen. Bovendien zijn er nu meer (sterf)gevallen bekend in de rest van de wereld dan in China. Veel landen konden niets anders meer dan ingrijpende maatregelen nemen, zoals het sluiten van scholen en horecagelegenheden. Maar volgens de WHO is dat niet genoeg. “Er moet meer getest en geïsoleerd worden; dat is de ruggengraat van de respons,” aldus de directeur-generaal van het WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Testen, testen, testen
Hoewel maatregelen om afstand van elkaar te houden, vaak je handen te wassen en in je elleboog te hoesten kunnen helpen om de overdracht te verminderen, is dit volgens de WHO niet voldoende om de pandemie het hoofd te bieden. “Het is de combinatie die het verschil maakt,” zegt Adhanom Ghebreyesus. De directeur-generaal heeft daarom een eenvoudige boodschap voor alle landen: “test, test, test,” zo benadrukt hij. “Test elke vermoedelijke zaak. Je kunt niet geblinddoekt een brand bestrijden. En we kunnen deze pandemie niet stoppen als we niet weten wie besmet is.”
Elke dag worden er meer tests geproduceerd om aan de wereldwijde vraag te voldoen. Zo heeft de WHO al bijna 1,5 miljoen tests naar 120 landen verzonden. Alleen goedgekeurde testen mogen bovendien gebruikt worden om te bepalen of iemand besmet is met het coronavirus. En dat is heel belangrijk. De Nederlandse Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd waarschuwt namelijk over zelftesten voor het coronavirus. Deze zelftesten kunnen een foutief resultaat opleveren, zowel positief als negatief. Gebruikers raken dan onnodig ongerust of ze worden juist ten onrechte gerustgesteld. Daarom moet een aangemelde instantie altijd beoordelen of een zelftest bruikbaar en begrijpelijk is voor gebruik thuis. Voor deze zelftesten gelden bovendien wettelijke eisen. Zo moet de test een zogenoemd CE-markering dragen waar vervolgens een viercijferige code achterstaat. Dit is de unieke identificatie van de aangemelde instantie die de test beoordeeld heeft. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd houdt toezicht op verschillende soorten (zelf)testen en belooft op te treden tegen aanbieders van niet-goedgekeurde varianten.
Als de uitkomst van de test vervolgens positief is, moeten we gelijk ingrijpen. “Isoleer de persoon en zoek uit met wie hij of zij in de dagen voordat de eerste symptomen opdoemden nauw contact heeft gehad,” legt Adhanom Ghebreyesus uit. “Test deze mensen vervolgens ook.” De WHO adviseert om alle bevestigde gevallen in bij voorkeur gezondheidsinstellingen te isoleren om overdracht te voorkomen en adequate zorg te kunnen bieden.
Thuis
Mensen met milde klachten zouden eventueel ook thuis geïsoleerd en verzorgd kunnen worden. Al vergt dit wel een zeer zorgvuldige aanpak. “De zorg voor geïnfecteerde mensen thuis kan anderen in hetzelfde huishouden in gevaar brengen,” zegt Adhanom Ghebreyesus. “Het is daarom van cruciaal belang dat zorgverleners de richtlijnen van het WHO volgen over hoe er zo veilig mogelijk zorg kan worden verleend.” Zowel de patiënt als de verzorger moeten bijvoorbeeld als ze zich in dezelfde kamer bevinden een medisch masker dragen. Bovendien moet de patiënt in een aparte slaapkamer slapen en een andere badkamer gebruiken. Het beste kan er één persoon aangewezen worden die de betreffende patiënt verzorgt; het liefst iemand die in goede gezondheid verkeert en geen onderliggende aandoeningen heeft, zo benadrukt de WHO. Deze verzorger moet vervolgens na elk contact met de patiënt of diens directe omgeving grondig zijn handen wassen. “Mensen die besmet zijn met COVID-19 kunnen nog steeds anderen infecteren nadat ze zich niet meer ziek voelen, dus deze maatregelen moeten ten minste twee weken voortduren nadat de symptomen zijn verdwenen,” aldus Adhanom Ghebreyesus.
Ernstig
De directeur-generaal benadrukt bovendien de ernst van de situatie. “Hoewel het bewijs dat we hebben suggereert dat zestigplussers het grootste risico lopen, zijn er ook jongeren inclusief kinderen gestorven,” zegt Adhanom Ghebreyesus. “Nu het virus zich verplaatst naar lage inkomenslanden, maken we ons dan ook grote zorgen over de impact die het kan hebben op populaties met een hoge prevalentie van hiv of ondervoede kinderen. We roepen elk land en elk individu dan ook op om er alles aan te doen om de overdracht te stoppen. Door uw handen te wassen vermindert u het risico op infectie. Maar het is ook een daad van solidariteit omdat dit het risico verkleint dat u anderen in uw gemeenschap en over de hele wereld infecteert. Doe dit dus voor jezelf, maar ook voor anderen.”
Ook Nederland is momenteel verwikkeld in de strijd tegen het coronavirus. Nadat eind februari de eerste coronapatiënt op Nederlandse bodem werd geïdentificeerd, ging het hard. In de afgelopen weken is het virus al bij 1414 Nederlanders vastgesteld. Vierentwintig van hen zijn door toedoen van het virus overleden. (zie ook grafiek hieronder).
Naast Nederland is het virus ook in talloze andere Europese landen actief. Italië is daarbij met bijna 28.000 besmettingen en meer dan 2100 sterftegevallen het hardst getroffen. Verder houdt het virus ook in Spanje (bijna 10.000 besmettingen) en Duitsland en Frankrijk (met respectievelijk meer dan 7200 en 6665 besmettingen) huis. Het zwaarst getroffen land ter wereld blijft – met meer dan 80.000 besmettingen en meer dan 3000 doden – het land waarin het eind december allemaal begon: China.
