Wetenschappers zetten bacteriën uit de darmen van Alzheimerpatiënten in de darmen van ratten en dan gebeurt er iets opmerkelijks

Eindelijk is bevestigd dat darmbacteriën een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van de ziekte van Alzheimer.

Ondertussen wordt het steeds duidelijker dat er een verband bestaat tussen de darmflora en het brein. Er wordt zelfs gesuggereerd dat deze connectie betrokken is bij de oorsprong en/of ontwikkeling van verschillende menselijke aandoeningen, waaronder de ziekte van Alzheimer. Onderzoekers besloten dit in een nieuwe studie nader te bestuderen. En wat blijkt? “We hebben inderdaad bevestigd dat de samenstelling van de darmflora een rol speelt bij de ontwikkeling van deze ziekte,” aldus onderzoeker Sandrine Thuret.

Meer over de ziekte van Alzheimer
Alzheimer’s is de meest voorkomende oorzaak van dementie, wat een algemene term is voor geheugenverlies en andere ernstige cognitieve problemen die het dagelijks leven verstoren. Aangezien de bevolking steeds ouder wordt, loopt ongeveer één op de drie mensen die vandaag geboren wordt het risico om Alzheimer te ontwikkelen. Onderzoekers werken dan ook aan plannen om het gezond ouder worden van onze hersenen te bevorderen en om behandelingen voor Alzheimer te verfijnen en te verbeteren. Ze doen dit door te bestuderen hoe darmbacteriën reageren op levensstijl-invloeden zoals voeding en lichaamsbeweging.

Voor dit onderzoek leverden deelnemers, waarvan 69 Alzheimer-patiënten en 64 gezonde mensen, bloedmonsters in. Daarnaast leverden sommige deelnemers monsters van hun darmbacteriën door middel van ontlastingsmonsters. Vervolgens werden de darmbacteriën van patiënten met Alzheimer overgebracht naar zestien ratten. Tegelijkertijd ontving een andere groep van zestien ratten de darmbacteriën van gezonde mensen. 10 dagen later ondergingen de ratten tests om hun gedrag te beoordelen. Deze tests waren speciaal ontworpen om hun geheugenprestaties te meten. Ook keken de onderzoekers naar andere gedragseigenschappen die met de ziekte van Alzheimer in verband worden gebracht.

Afwijkend gedrag
Het experiment leidt tot een interessante ontdekking. Want opvallend genoeg vertoonden de ratten die de darmbacteriën van Alzheimer-patiënten hadden ontvangen, afwijkend gedrag met betrekking tot hun geheugen. “De tests die we gebruikten om het geheugen te meten, zijn gebaseerd op de ontwikkeling van nieuwe zenuwcellen in een deel van de hersenen dat de hippocampus heet,” legt onderzoeker Yvonne Nolan uit. “We ontdekten dat dieren met de darmbacteriën van Alzheimer-patiënten minder nieuwe zenuwcellen aanmaakten en daardoor een slechter geheugen hadden.”

Transplantatie
De studie is baanbrekend. Want voor het eerst hebben wetenschappers aangetoond dat geheugenproblemen bij mensen met Alzheimer kunnen worden doorgegeven aan jonge ratten door middel van het transplanteren van darmbacteriën. En dit toont aan dat darmbacteriën een rol spelen bij deze ziekte. Het betekent dat er dus inderdaad een verband bestaat tussen de darmflora en de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer.

Hoe eerder, hoe beter
Dit benadrukt dat het onderzoek naar darmbacteriën een belangrijk gebied is voor het begrijpen van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. En dat is een belangrijke stap voorwaarts. Het kan er misschien zelfs voor zorgen dat deze ziektes eerder worden opgemerkt, wat van grote waarde is. Hoe eerder Alzheimer namelijk wordt opgespoord, hoe beter de vooruitzichten voor een patiënt zijn. Dat komt omdat neurologen het er over het algemeen over eens zijn dat met (toekomstige) behandelingen van Alzheimer zo vroeg mogelijk moet worden begonnen, het liefst nog voor de eerste symptomen zich aandienen. Want zodra er symptomen optreden, zijn de hersenen vaak al zodanig beschadigd dat een volledig herstel onmogelijk is. “Mensen met Alzheimer krijgen meestal pas een diagnose wanneer ze al tekenen van cognitieve problemen vertonen,” zegt neuroloog Yvonne Nolan. “Dit is wellicht te laat, vooral voor de huidige behandelmethoden. Het begrijpen van de rol van darmbacteriën in de vroege stadia van dementie, voordat symptomen optreden, kan mogelijk nieuwe behandelmethoden of zelfs op maat gemaakte interventies mogelijk maken.”

Dit kan mogelijk de weg vrijmaken voor nieuwe behandelingen, iets waar veel behoefte aan is. “Alzheimer is een verraderlijke aandoening waarvoor op dit moment nog geen doeltreffende behandeling bestaat,” zegt Thuret. “Dit gezamenlijke onderzoek legt een stevige basis voor toekomstige studies. En mijn hoop is dat dit kan leiden tot mogelijke verbeteringen in de behandeling van deze slopende ziekte.”

Bronmateriaal

"Scientists discover links between Alzheimer's disease and gut microbiota" - King’s College London
Afbeelding bovenaan dit artikel: Science Photo Library (via Canva Pro)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd