Wetenschappers ontdekken koudste plek ter wereld

antarctisch plateau

NASA is erin geslaagd om de koudste plek op aarde te identificeren. U vindt ‘m op Antarctica, op het Antarctisch Plateau om precies te zijn. Hier bevinden zich laagten waar de temperatuur op een heldere winteravond tot wel -93 graden Celsius kan dalen.

Om de koudste plek ter wereld aan te wijzen, maakten onderzoekers gebruik van satellietgegevens die over een periode van 32 jaar verzameld werden. Op 10 augustus 2010 daalde de temperatuur op het Antarctisch Plateau tot een recordbrekende -93,2 graden Celsius. Dat is aanzienlijk kouder dan het vorige record van -89,2 graden Celsius dat in 1983 op onderzoeksstation Vostok (eveneens op Antarctica) werd gemeten.

Koude bewoonde wereld

Wat is de koudste, voortdurend bewoonde plek op aarde? Deze vinden we in het noordoosten van Siberië, waar temperaturen in Verchojansk en Ojmjakon in 1892 en 1933 tot min 67,8 graden Celsius daalde.

“We vermoedden al dat deze plek op Antarctica extreem koud zou zijn en kouder zou zijn dan Vostok, omdat deze hoger ligt,” legt onderzoeker Ted Scambos uit. “Met de lancering van Landsat 8 (een satelliet die NASA in samenwerking met het onderzoeksbureau United States Geological Survey in een baan om de aarde bracht, red.) hadden we eindelijk een sensor die in staat is om dit gebied gedetailleerder te onderzoeken.”

Maar hoe kan het zo koud worden, daar op Antarctica? Ook dat zochten de onderzoekers uit. Ze ontdekten dat reeds lage temperaturen heel snel dalen als het helder is. Wanneer de lucht een aantal dagen op rij wolkenvrij blijft, koelt de grond hard af: het oppervlak geeft zijn warmte af. Hierdoor ontstaat er boven het met sneeuw en ijs bedekte oppervlak een laag bijzonder koude lucht. Die laag heeft een grotere dichtheid dan de warmere luchtlaag erboven, waardoor deze koude laag van de hellingen die op het Antarctisch Plateau te vinden zijn, naar beneden glijdt en zich verzamelt in lager gelegen gebieden (valleien tussen twee hoogtes). Daar kan de koude lucht als het ware vast komen te zitten, waardoor de temperaturen daar nog verder dalen. “Doordat de lucht er langere perioden gestationeerd is, terwijl er steeds meer hitte in de ruimte verdwijnt, ontstaan de laagste temperaturen die we konden vinden.”

Bronmateriaal

"NASA-USGS Landsat 8 Satellite Pinpoints Coldest Spots on Earth" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Stephen Hudson (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd