VR-brillen voor mensen zijn inmiddels al een tijdje uit. Nu hebben Amerikaanse wetenschappers een kleine versie ontwikkeld die speciaal is bedoeld voor muizen. De technologie is relatief goedkoop en biedt veel nieuwe mogelijkheden voor toekomstige onderzoeken.
Momenteel zijn VR-systemen in het lab grote, onhandige installaties die veel geld kosten. Met dit nieuwe onderzoek, dat is gepubliceerd in het blad Neuron, komt daar nu verandering in. Daniel Dombeck is de wetenschapper die het onderzoek heeft geleid. Hij laat weten: ”De afgelopen 15 jaar hebben we systemen gebruikt waarbij muizen als het ware worden omsingeld met beeldschermen. Je kan dit vergelijken met het kijken naar een televisie: je ziet nog steeds de bank en de omgeving rondom het beeldscherm.”
Training overbodig
Deze dure systemen vereisen dat muizen veel getraind worden, omdat het lab voor de muis nog altijd zichtbaar is op de achtergrond. Zonder deze training besteden ze maar weinig aandacht aan wat er wordt afgespeeld op de beeldschermen. Dit alles zorgt ervoor dat het niet altijd mogelijk is voor een onderzoeker om gebruik te maken van zo’n systeem: het is duur en het kost veel tijd voordat het onderzoek van start kan gaan.
De nieuwe uitvinding heet Miniature Rodent Stereo Illumination VR, oftewel iMRSIV. Het grote nieuws is dat iMRSIV al deze problemen niet heeft. Zo bestaat de VR-bril uit twee losse lenzen waar elk een scherm achter zit. Deze bril wordt vastgehouden door een speciale houder en hangt boven een loopband waar de muis op moet gaan staan. Vervolgens gaat er een lens over elk oog, waarna muizen zich volledig in de digitale omgeving wanen en niet meer het lab kunnen zien. “Wat we zagen, is dat muizen al bij de eerste sessie succesvol reageerden op de beelden,” vertelt Dombeck. “We denken dan ook dat met deze nieuwe technologie muizen niet meer zoveel training nodig hebben.”
Gevaar van boven
Daarnaast is er nog een ander groot probleem dat de nieuwe technologie weet op te lossen. Zo is het nu voor het eerst mogelijk om te experimenteren met beelden waarbij er gevaar vanuit de lucht op de muis af komt. Voorheen kon dat niet, omdat daar vaak geen beeldscherm paste. Echter is het bovenste deel van het zichtveld bij veel knaagdieren ook meteen het meest gevoelige deel, omdat dit het gedeelte is waar, voor hen, roofdieren voor het eerst het zichtveld betreden. Denk bijvoorbeeld aan een uil die vanuit de lucht een hapje probeert te scoren. In het wild is het lastig om onderzoek te doen naar de hersenactiviteit die op dat moment plaatsvindt, maar de omgeving van het lab is hier perfect voor. Zo simuleerden de wetenschappers tijdens de sessies een donkere schijf boven in het scherm die langzaam groter werd. Wat bleek: de muizen reageerden hier direct op door harder te rennen of te verstijven.
De wetenschappers hebben inmiddels ook al duidelijk wat ze hierna willen gaan bestuderen. Zo vertelt mede-onderzoeker John Issa: “In de toekomst willen we graag kijken naar situaties waar het juist de muis is die op andere dieren jaagt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een vlieg. Zo’n situatie vraagt een hoop inschattingsvermogen van een muis. Door deze technologie kunnen we dit soort situaties dan ook nu voor het eerst onderzoeken.”
