We wisten al wel dat walvissen tijdens hun migratie lange afstanden afleggen, maar ze blijken nog veel verder te zwemmen dan gedacht.
Sterker nog, hun tocht is tot wel 20 procent langer, zo blijkt uit een nieuwe internationale studie die in vakblad Ecology verscheen. Dit is geen nieuw fenomeen. Volgens de onderzoekers worden de afstanden die dieren en dan met name zeezoogdieren afleggen, systematisch onderschat. Tot nu dus.
“Al jaren volgen we walvissen met satellietzenders en brengen we hun bewegingen in de oceanen in kaart”, zegt onderzoeker Olaf Meynecke van Griffith University. “Maar uit dit onderzoek blijkt dat we slechts een deel van het plaatje zagen.”
Verticale beweging
Het team van onderzoekers, afkomstig van onder andere de University of Connecticut, het Smithsonian Institute en de Pontific University van Ecuador, benadrukt dat dieren zich niet alleen recht vooruit op dezelfde diepte voortbewegen. In de oceaan speelt ook driedimensionale beweging een grote rol: walvissen duiken voortdurend op en neer van boven naar beneden en weer terug.
Door geodetische berekeningen, waarbij de kromming van de aarde wordt meegenomen, te combineren met bestaande volggegevens, ontdekten de wetenschappers dat walvissen in werkelijkheid veel meer kilometers maken. De aardkromming en duikbewegingen bleken een flinke impact te hebben op de totale afstand die wordt afgelegd.
1000 kilometer verder
Zo analyseerden de onderzoekers de langst geregistreerde migratie van een bultrugwalvis uit het Whales & Climate Program, van Ecuador tot nabij Antarctica. Met de traditionele methode kwam de afgelegde afstand uit op zo’n 6658 kilometer. Maar toen ook de gemiddelde duikdiepte en verticale bewegingen werden meegenomen, bleek de walvis in totaal zo’n 7713 kilometer afgelegd te hebben, ruim 1000 kilometer meer, oftewel 16 procent extra.
“Voor bultruggen die migreren tussen Zuid-Amerikaanse voortplantingsgebieden en voedselregio’s bij Antarctica kan dat betekenen dat ze tot wel 14.000 kilometer zwemmen in één migratieseizoen”, zegt Meynecke. “Dat is zeven keer meer dan wat de gemiddelde mens in een jaar aflegt.” Wij lopen namelijk zo’n 1000 tot 2500 kilometer per jaar.
Onderschatting van kosten
En die ontdekking is meer dan een leuk weetje. “Deze bevindingen hebben echte gevolgen voor wat we weten over het energieverbruik en de ecologische druk op migrerende soorten”, legt Meynecke uit. “Als dieren meer energie verbruiken dan we tot nu toe dachten, dan onderschatten we waarschijnlijk ook de ecologische kosten van migratie en de impact van veranderingen in het milieu.”
De walvistransportband
Niet alleen de walvissen zelf zwemmen de halve wereld over, ook hun plas reist mee. En dat heeft gevolgen. Volgens onderzoek, waar we eerder over schreven, transporteren grote walvissen elk jaar ongeveer 4000 ton stikstof naar kustgebieden met weinig voedingsstoffen in de tropen en subtropen. Ze brengen ook meer dan 45.000 ton biomassa mee. Duizenden bultruggen zwemmen bijvoorbeeld van een uitgestrekt gebied in de Golf van Alaska naar een veel kleiner gebied in Hawaï, waar ze zich voortplanten. Daar is de toevoer van voedingsstoffen – tonnen plas, huid, dode lichamen en poep – van walvissen ongeveer het dubbele van wat wordt getransporteerd door lokale dieren.
“We noemen het de grote walvistransportband”, legden de onderzoekers destijds uit. “Of je kunt het ook zien als een trechter, want walvissen voeden zich over grote gebieden, maar ze moeten in een relatief beperkt gebied zijn om een partner te vinden en te bevallen.”
Langste migratie
Walvissen kennen de langste migratie van alle zoogdieren ter wereld. “Door hun grootte kunnen walvissen dingen doen die geen enkel ander dier kan. Ze leven op een andere schaal”, zei onderzoeker Andrew Pershing. “Voedingsstoffen komen van buiten en niet van een rivier, maar door deze migrerende dieren. Dat is heel bijzonder en verandert onze manier van denken over ecosystemen in de oceaan. We denken vaak dat alleen mensen impact hebben op planetaire schaal, maar de walvissen hebben dat ook.”
