Als de groeiende wereldbevolking in houten in plaats van betonnen huizen gaat wonen, zou dat tegen 2100 meer dan 100 miljard ton CO2-uitstoot kunnen voorkomen.
Meer dan de helft van de wereldbevolking woont momenteel in steden. En de verwachting is dat de trek naar de stad alleen maar zal doorzetten.“Dit betekent dat er meer huizen zullen worden gebouwd bestaande uit staal en beton, die een serieuze ecologische voetafdruk hebben,” zegt onderzoeker Abhijeet Mishra. Maar er is een alternatief. Want als we de nieuwe stedelingen onderbrengen in houten huizen, scheelt dat aanzienlijk veel CO2-uitstoot, zo bewijst een nieuwe studie.
De komende tien jaar zullen steden gigantisch uit hun voegen gaan groeien. Zo toonden onderzoekers aan dat er tegen 2030 maar liefst twee miljard mensen meer dan nu in de stad zullen wonen. Dit tempo van stedelijke groei is te vergelijken met de bouw van een stad ter grootte van New York om de zes weken. De belangrijkste drijfveer is de economische ontwikkeling en bevolkingsgroei in ontwikkelingslanden. Andere factoren die bijdragen aan de hedendaagse verstedelijking zijn globalisering, verbeteringen in telecommunicatie, transport en gezondheidszorg.
Hout staat bekend als een hernieuwbare hulpbron die de laagste CO2-voetafdruk heeft van elk vergelijkbaar bouwmateriaal. Dat komt omdat bomen CO2 uit de atmosfeer opnemen.
Hout
Volgens de onderzoekers zou het daarom echt zoden aan de dijk zetten als er meer houten huizen worden gebouwd en er zelfs hele houten steden zullen verrijzen. “We kunnen de nieuwe stedelijke bevolking huisvesten in middelhoge gebouwen – dat zijn vier tot twaalf verdiepingen – gemaakt van hout,” oppert Mishra. “Bij de productie van bewerkt hout komt namelijk veel minder CO2 vrij dan bij de productie van staal en cement. Bovendien wordt er in bewerkt hout ook koolstof opgeslagen, waardoor houtsteden een unieke koolstofput op de lange termijn worden.”
Klimaat
Als dit plan doorgezet wordt, is het goed nieuws voor ons klimaat. “Tegen 2100 zou dit meer dan 100 miljard ton aan extra CO2-uitstoot kunnen voorkomen,” onderstreept Mishra. “Dit is gelijk aan 10 procent van het resterende koolstofbudget voor de 2°C-doelstelling.”
Bouwhout
Waar al dit hout voor de bouw van houtsteden vandaan moet komen? Naast de oogst uit natuurlijke bossen zijn er volgens de onderzoekers tevens nieuw aangelegde houtplantages nodig. Deze hoeven echter geen essentiële landbouwgrond in te nemen. “Onze simulaties laten zien dat er voldoende hout voor nieuwe, middelgrote stedelijke gebouwen kan worden geproduceerd zonder dat dit grote gevolgen heeft voor de voedselproductie,” zegt onderzoeker Florian Humpenöder. “De meeste extra houtplantages die nodig zijn – we hebben het over ongeveer 140 miljoen hectare – kunnen worden gevestigd op geoogste bosgebieden, waardoor dit niet ten koste gaat van landbouwgrond.”
Biodiversiteit
Hoewel dit de voedselproductie dus niet verstoort, kan volgens de wetenschappers een verlies aan biodiversiteit optreden als het niet zorgvuldig wordt beheerd. “In onze computersimulaties hebben we een duidelijke grens aan de houtwinning gesteld,” benadrukt onderzoeker Alexander Popp. “Er mag niets worden gekapt in ongerepte bossen en beschermde natuurgebieden. De expliciet bescherming van deze gebieden is van cruciaal belang.” Toch zullen bepaalde gebieden plaats moeten maken voor de extra houtplantages. En dat kan gevolgen hebben. “Ook wanneer er houtplantages worden aangelegd ten koste van andere, niet-beschermde natuurgebieden kan dit leiden tot een toekomstig verlies van de biodiversiteit,” waarschuwt Popp. Maar er bestaan oplossingen. Als we bijvoorbeeld massaal overstappen op gezonde voeding en we minder vlees eten, zou dit kunnen helpen land vrij te maken voor de houtproductie mét behoud van de biodiversiteit.
Kortom, de studie onderstreept dat houten huizen een cruciale rol kunnen spelen in onze strijd tegen klimaatverandering. Maar, “sterk bestuur en zorgvuldige planning zijn vereist om de negatieve effecten voor de biodiversiteit te beperken en te zorgen voor een duurzame transitie,” aldus Mishra. De bevindingen wijzen erop dat de bouw van houten steden in ieder geval in overweging zou moeten worden genomen. “Dit kan de klimaatoplossing zijn waar we zo wanhopig naar op zoek waren,” besluit onderzoeker John Schellnhuber.
