Wetenschap maakt topschaatsers nog beter

Hoe wordt iemand zoals Ireen Wüst een topschaatser? Professor Bert Otten ontwikkelde een computermodel waarmee hij de perfecte manier van schaatsen kan ontdekken.

Prof. dr. Bert Otten, werkzaam bij het centrum van Bewegingswetenschappen aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) heeft een computermodel ontwikkeld waarmee hij kan onderzoeken wat de perfecte manier is om te schaatsen. “Om hard te kunnen schaatsen is het heel erg belangrijk waar je schaats het ijs verlaat. Een topschaatser zoals Ireen Wüst voelt dit precies aan” vertelt hij in een interview met Scientias.nl. Otten paste de techniek ook toe op haar, om te kijken wat het geheim is achter haar succesvolle schaatscarrière.

Techniek
“Om de bewegingen van Wüst in het model te krijgen, kreeg ze een pak aan met daarin sensoren” vertelt Otten. “Deze sensoren meten de snelheden en versnellingen van haar ledematen. Ook gebruikten we een extra sensor die haar exacte plek op de schaatsbaan meet en filmden we haar. Van deze data maakten we vervolgens één duidelijk geanimeerd beeld.” Daarnaast analyseerde Otten wiskundige modellen die laten zien hoe een schaatsslag tot stand komt en hoe die wordt uitgevoerd. “Hiermee konden we precies aangeven wat er zo effectief is aan Ireens afzet, zowel op het rechte eind als in de bocht.” Dat Wüst een topschaatser is, wordt wel duidelijk na de analyse van het materiaal. “Schaatstechnisch praat je bij Ireen alleen nog maar over details, maar deze kunnen wel het verschil maken tussen winst en verlies.” Zo blijkt dat als Ireen een bocht schaatst, haar romp alleen meedraait bij een rechter afzet. Bij een linker afzet draait zij zelfs een beetje de bocht uit. Om dit laatste te compenseren heeft Wüst een perfecte armzwaai. “De timing van haar arm en haar afzet vallen perfect samen, tot op de 100ste seconde. En die armzwaai is erg belangrijk om in de bocht te blijven.” Ook blijkt dat Wüst onbewust haar schaatstechniek in haar hersenen heeft geprogrammeerd. Wanneer zij meerdere rondjes schaatst, rijdt zij deze allemaal hetzelfde. “Dat betekent dat haar brein die bewegingsuitvoering zo goed voor elkaar heeft, dat haar vermoeidheid daar helemaal geen invloed meer op heeft,” voegt Otten toe.

Meer

Nieuwsgierig naar andere sprekers van De Nacht? Lees hier het verhaal van Charlotte Hemelrijk en de logica van vogelzwermen of verdiep u hier in Gert ter Horst met zijn ideeën over liefdesverdriet.

Zuurstof
Maar niet alleen de techniek is belangrijk om een goede schaatser te worden, ook zuurstof speelt een grote rol. “Je kunt wel een hele hoge zuurstofcapaciteit hebben, maar als je de zuurstof niet goed gebruikt dan heb je er niets aan.” Ook dit onderdeel werd bij Wüst onderzocht, zij schaatste vijf rondjes met een zuurstofmasker op. Uit de analyse blijkt dat zij erg efficiënt omgaat met de ingeademde lucht. “Opvallend is dat zij voor vijf rondjes maar relatief weinig vermogen nodig heeft. Zij ademt ongeveer 80 liter lucht in per minuut. Hieruit haalt zij 2,7 liter zuurstof. Dit is een relatief lage efficiëntie, maar dat komt omdat zij laag intensief aan het schaatsen was. Hoe harder ze zal schaatsen, hoe efficiënter zij de zuurstof zal gebruiken.”

Otten is erg trots op zijn computermodel. “We kunnen nu precies meten hoe je moet schaatsen. Je hoort altijd een hoop babbels op televisie over hoe je moet schaatsen, maar wij kunnen het nu aantonen. Ik hoop dan ook dat er in de toekomst meer over de wetenschap wordt gepraat.”

Bert Otten zal op 2 juni een presentatie geven over zijn computermodel tijdens de Nacht van Kunst en Wetenschap. Wilt u dit bijwonen? Kaartjes zijn verkrijgbaar op de site van De Nacht van Kunst en Wetenschap.

Get Microsoft Silverlight
Bekijk de video in andere formaten.

Bronmateriaal

Interview met Bert Otten
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Bjarte Hetland (cc via commons.wikimedia.org).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd