Weinig sociale gaai blijkt, heel verrassend, net zo leergierig als sociale gaaien

Gedacht werd dat vogels die in groepen leven intelligenter zijn dan hun eenzamere tegenhangers. Maar dat blijkt opvallend genoeg niet het geval.

Wetenschappers vragen zich al geruime tijd af waarom sommige diersoorten intelligenter zijn dan andere. Een leidende theorie luidt dat dieren die in groepen leven slimmer zijn. Zij zouden namelijk complexere cognitieve vaardigheden nodig hebben dan minder sociale soorten. Een nieuwe studie rekent echter af met deze hypothese. Want die gaat in ieder geval voor gaaien niet op.

Intelligent
Het idee dat in groepen levende dieren intelligenter zouden zijn dan hun eenzamere tegenhangers, is op zich niet vergezocht. “Groepsgerichte dieren kunnen door middel van hun intelligentie goed samenwerken,” vertelt onderzoeker Jonathon Valente. “Bovendien kunnen ze leren van hun groepsgenoten en ze tegelijkertijd ook zo af en toe misleiden.” Toch bleef het tot nu toe bij een veronderstelling. “Vanwege de moeilijkheid om cognitie buiten het laboratorium te onderzoeken, beschikken we tot nu toe niet over studies die deze theorie onder wilde dieren test,” aldus Valente.

Gaaien
In een nieuwe studie besloten onderzoekers het veronderstelde verschil in intelligentie tussen de sociale Noord-Mexicaanse gaai en de weinig sociale westelijke struikgaai te bestuderen. “Deze twee gaaien zijn nauwverwant,” merkt onderzoeker Kelsey McCune op. “Ze voeden zich beide met noten zoals eikels en zijn opportunistische, generalistische verzamelaars die van droge, open leefgebieden houden.” Tegelijkertijd zijn er ook verschillen. Noord-Mexicaanse gaaien leven namelijk in groepen bestaande uit vijf tot wel dertig vogels. De westelijke struikgaai houdt het vaak maar bij één partner.

Experiment
Het onderzoeksteam besloot beide vogels voor dezelfde uitdaging te zetten. “We vergeleken de intelligentie tussen deze soorten door hun vaardigheden te testen,” legt McCune uit. Het team plaatste vogelvoer binnenin vier verschillende boomstammen met een deurtje. Drie van de deurtjes hadden een eenvoudig slot. De vierde was ontgrendeld, maar bevatte een minder lekkere traktatie: zonnebloempitten in plaats van pinda’s. De onderzoekers leerden ‘demonstratievogels’ van elk soort hoe ze een gesloten deurtje moesten openen. Vervolgens bestudeerden ze in hoeverre de gaaien het trucje van deze demonstratievogels afkeken of zelf met een inventieve oplossing voor de puzzel kwamen.

Een westelijke struikgaai bovenop één van de puzzels. Afbeelding: Oregon State University

De onderzoekers komen tot een verrassende ontdekking. Want de weinig sociale gaaien bleken opvallend genoeg net zo leergierig als de sociale gaaien.

Even leergierig
“In tegenstelling tot wat we dachten, vertoonden de twee soorten vergelijkbare leervaardigheden,” stelt McCune. Wel hielden beide gaaiensoorten er een andere methodiek op na. De Noord-Mexicaanse gaai leerde door te kijken naar soortgenoten die de puzzel oplosten. Westelijke struikgaaien daarentegen maakten voornamelijk gebruik van hun eigen probleemoplossend vermogen.

De studie, gepubliceerd in het vakblad Scientific Reports, illustreert dat het verband tussen sociaal gedrag en de evolutie van intelligentie zeer complex is. Want hoewel de onderzoekers hadden verwacht dat de groepsgerichte Noord-Mexicaanse gaai beter zou presteren, bewijst hun studie van niet. “Vervolgonderzoek met wild dieren zijn duidelijk nodig om beter te begrijpen wanneer, waar en waarom intelligentie is geëvolueerd,” besluit Valente.

Bronmateriaal

"Non-social jays surprise scientists by learning as skillfully as birds living in groups" - Oregon State University

Afbeelding bovenaan dit artikel: Oregon State University

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd