Ruimtetelescoop James Webb Space heeft opnieuw een indrukwekkende foto vastgelegd, ditmaal van de stervormende nevel N79 in de Grote Magelhaense Wolk, een satellietstelsel van onze Melkweg. Deze nevel, een H-II-gebied vol geïoniseerd waterstof, is een broedplaats voor nieuwe sterren. De Webb-telescoop, uitgerust met het Mid-Infrared Instrument (MIRI), onthult het binnenste van deze kleurrijke nevel in ongekend detail.
N79 bevindt zich in het zuidwestelijke deel van de Grote Magelhaense Wolk, een relatief weinig bestudeerde regio, en beslaat een gebied van ongeveer 1630 lichtjaar. Deze stervormende regio wordt vaak vergeleken met de Tarantulanevel (30 Doradus), maar onderzoek suggereert dat N79 in de afgelopen 500.000 jaar tweemaal zo efficiënt sterren heeft gevormd. De foto van deze week focust op het zuidelijke deel van N79, bekend als N79 Zuid (S1), waar een jonge, heldere ster het centrum vormt van een kenmerkend ‘sterburst’-patroon, veroorzaakt door de zeshoekige symmetrie van Webb’s spiegel.
Wat deze observatie bijzonder maakt, is Webb’s vermogen om het midden-infrarode licht te vangen, dat diep in de gas- en stofwolken kan doordringen. Dit onthult niet alleen het gloeiende gas, maar ook de nog ingebedde protosterren die anders verborgen zouden blijven. Stervormende regio’s zoals N79 zijn van groot belang voor astronomen omdat hun chemische samenstelling vergelijkbaar is met die van de gigantische stervormingsgebieden in het vroege heelal, toen sterrenvorming op zijn hoogtepunt was.
Over de Magelhaense Wolken
De Magelhaense Wolken zijn satellietsterrenstelsels van onze Melkweg, en zijn met het blote oog te zien op het Zuidelijk Halfrond in sterrenbeeld Goudvis (Dorado). De Grote Magelhaense Wolk staat zo’n 160.000 lichtjaar van ons vandaan. De Kleine Magelhaense Wolk is ongeveer 200.000 lichtjaar van ons verwijderd. Beide sterrenstelsels bestaan uit honderden miljoenen sterren. De wolken zijn vernoemd naar de Portugese ontdekkingsreiziger Ferdinand Magelhaen.
Met Webb’s ongeëvenaarde gevoeligheid kunnen wetenschappers nu voor het eerst de planeetvormende stofschijven rond sterren van vergelijkbare massa als die van onze zon detecteren op de afstand van Grote Magelhaense Wolk. Dit biedt een unieke kans om de stervorming in N79 te vergelijken met de verre sterrenstelsels die Webb in het vroege heelal observeert, waardoor nieuwe inzichten in het ontstaan en de evolutie van sterren en planeten worden verkregen.
Klik hier om een hogeresolutie-afbeelding te bekijken van Webb’s compositiefoto van N79 Zuid.
De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we een indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.
