Je zult er zo langzamerhand een beetje moe van worden: ja, we moeten meer bewegen, en nee, te veel zitten is niet goed. Je weet het wel, maar besef je ook hoe belangrijk het écht is. Een Canadese studie laat er geen twijfel over bestaan: je leeft langer als je meer beweegt.
Volgens het onderzoek speelt lichaamsbeweging een cruciale rol bij het voorkomen of verminderen van ziekten bij ouderen. En dan denk je misschien: ik ben nog lang niet oud. Maar je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Bovendien zijn heel veel mensen in Nederland best wel oud. Op dit moment is 21 procent van de Nederlanders 65 jaar of ouder, ruim een vijfde dus. Tegen 2040 is dit opgelopen tot een kwart. Om het leven leuk te houden en de zorg betaalbaar is het wel zo prettig als deze ouderen zoveel mogelijk gezond blijven. Lichaamsbeweging is daarvoor noodzakelijk.
Veel voordelen
“Beweging is een van de belangrijkste manieren om de functionele onafhankelijkheid te behouden of te verbeteren, zelfs bij ouderen die kwetsbaar zijn of een verhoogd risico hebben om te vallen”, stelt de Canadese onderzoeker Jane Thornton van de Western University in Ontario. “Meer bewegen op latere leeftijd gaat samen met verbeteringen in cognitie en mentale gezondheid en levenskwaliteit.” Het is dus niet alleen goed voor je lijf, maar ook voor je geest.
Een enorme meta-analyse van verschillende grote studies laat zien dat 150 minuten matige lichaamsbeweging per week – denk aan stevig doorwandelen – het risico op overlijden door allerlei oorzaken met ruim 30 procent verlaagt. Beweging is essentieel voor gezond ouder worden en helpt bij het voorkomen of verminderen van meer dan dertig chronische aandoeningen, zoals hartziekten, diabetes type 2, osteoporose, dementie en zelfs kanker.
De voordelen van beweging op een rij:
– Verlaagde kans op overlijden door welke oorzaak dan ook
– Minder kans op vallen door sterkere spieren en een beter evenwicht
– Betere gezondheid van botten en gewrichten, waaronder minder klachten bij artrose
– Verbeterde cognitieve functies, stemming en mentale gezondheid
– Meer zelfstandigheid in dagelijkse activiteiten en een hogere levenskwaliteit
Tips om in actie te komen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert volwassenen, inclusief ouderen, dan ook om wekelijks 150 tot 300 minuten matig tot intensief te bewegen. Maar zoals je zelf ook vast weleens gemerkt hebt: het is niet altijd makkelijk om uit die stoel te komen en te gaan sporten. Het is koud buiten, je hebt geen zin, weinig tijd, of een combinatie van die dingen. Hoe je dan toch in actie komt, zeker als je een dagje ouder bent? Daar hebben de onderzoekers wel tips voor.
Volgens Dr. Samir Sinha van de University of Toronto moet je de beweging afstemmen op de mogelijkheden van ouderen, zeker als zij kampen met chronische aandoeningen of beperkte mobiliteit. Een geleidelijke opbouw is belangrijk en de nadruk moet liggen op krachttraining om de spieren te versterken. De WHO heeft zelfs een stappenplan ontwikkeld, waarmee zorgverleners beweging kunnen integreren in hun adviezen. Het opnemen van beweging als een vitale waarde in patiëntendossiers kan ook helpen om vooruitgang te monitoren.
Te weinig gebruikt
“Beweging wordt te weinig gebruikt als gezondheidsinterventie, zowel in het algemeen als in de zorg voor ouderen”, schrijven de onderzoekers. Leeftijd, kwetsbaarheid of beperkingen mogen niet als redenen worden gezien om beweging te vermijden. Integendeel, het zijn juist redenen om beweging actief aan te moedigen vanwege de grote voordelen.
Ouderen die meer gaan bewegen, kunnen niet alleen extra jaren aan hun leven toevoegen, maar ook zorgen ook dat die jaren van hogere kwaliteit zijn. Dus als je weer eens geen zin hebt, je stram voelt of stijf, ga dan toch naar buiten voor een wandeling of doe binnen een paar oefeningen.
Eerder schreven we al dat lichaamsbeweging de kans verkleint op dementie. Maar niet alleen lichaamsbeweging helpt, ook het bezoeken van familie en vrienden heeft een gunstig effect, schreven de wetenschappers in vakblad Neurology. “Door vaker gezonde fysieke en psychische activiteiten te ondernemen, verminderen mensen hun kans op dementie, ongeacht of ze erfelijk belast zijn of niet. Zo’n uitkomst benadrukt het potentieel van deze activiteiten als effectief preventiemiddel tegen dementie”, legde professor Huan Song destijds uit aan Scientias.nl.