Wetenschappers hebben waterdamp in de atmosfeer van een grote koolstofster gevonden. Dit werd tot nu toe voor onmogelijk gehouden. Wetenschappers dachten altijd dat de atmosferen van sterren óf watermoleculen óf koolstofmoleculen bevatten, en niet beide soorten moleculen. De ontdekking is gedaan met ESA’s Herschel ruimtetelescoop.
Astronomen observeerden de rode ster CW Leonis. Deze ster is slechts een paar keer zo zwaar als de zon, maar is erg opgezwollen. De zon past er met gemak een paar honderd keer in.
Water- en koolstofmoleculen zijn de belangrijkste bouwstenen voor leven. In zichtbaar licht is CW Leonis nauwelijks waarneembaar doordat de enorme hoeveelheden stofdeeltjes rond de ster vrijwel alle licht absorberen, maar in het infrarood is hij de helderste ster aan de hemel.
De grote ster stoot tien keer zoveel energie uit als de zon en zal binnenkort aan zijn einde komen. De sterrenwind is rijk aan veel verschillende koolstofverbindingen en stofdeeltjes. Met zoveel koolstof in de atmosfeer hoort alle zuurstof in koolmonoxide (CO) opgesloten te zitten en hoort er geen waterdamp (H2O) aanwezig te zijn.
Toch is het Herschel gelukt om waterdamp te vinden in de atmosfeer. De temperatuur van de watermoleculen loopt op tot duizend graden Celsius, wat betekent dat de waterdamp dicht bij het oppervlak van de ster aanwezig is. Het onderzoeksteam denkt dat de waterdamp ontstaat door onverwachte chemische processen, die op gang worden gebracht door ultraviolette straling.
Ultraviolette straling van onze zon wordt geabsorbeerd door de aardse atmosfeer. Maar toen de aarde nog jong was, was die beschermende atmosfeer afwezig. Het is mogelijk dat ultraviolet licht een belangrijke rol heeft gespeeld in het op gang komen van de prebiotische processen die uiteindelijk de moleculaire bouwstoffen voor leven hebben gevormd.