Water bracht stenen op Mars bijna 50 kilometer verder

kiezel

Door Curiosity gefotografeerde stenen op Mars zijn miljarden jaren geleden tientallen kilometers meegesleept door water.

Op foto’s die Marsrover Curiosity in 2012 richting de aarde stuurde, zijn kleine, opmerkelijk ronde en gladde kiezels te zien. De vorm van deze kiezels suggereert dat ze door water zijn meegevoerd en tijdens die reis als het ware zijn ‘gepolijst’.

Vorm
Wetenschappers hebben nu een methode bedacht om de lengte van de reis die deze kiezels maakten, te achterhalen. Ze keken daartoe naar de vorm van de kiezels. Wanneer gesteenten door water worden meegevoerd, verandert hun vorm doordat ze tegen andere gesteenten aan schuren. Geleidelijk aan verliezen ze gewicht en worden ze gladder en ronder.

WIST JE DAT…

Puerto Rico
Door experimenten in het laboratorium en in een rivier in Puerto Rico ontdekten ze dat de vorm van een kiezel meer kan vertellen over de massa die deze is kwijtgeraakt en de afstand die deze heeft afgelegd. “We begonnen bij de bron,” vertelt onderzoeker Douglas Jerolmack over de experimenten in Puerto Rico. “Waar brokken gesteenten afbraken van de wanden van de rivier en meegevoerd werden naar beneden. Om de paar honderd meter trokken we duizenden gesteenten uit het water en maakten foto’s van hun silhouet en stelden we hun gewicht vast.” Zo ontdekten ze dat door naar het silhouet van de steen te kijken, achterhaald kan worden hoe ver deze gereisd heeft.

Op Mars
Vervolgens richtten de onderzoekers hun blik op gesteenten die op Mars gefotografeerd waren. Uit een analyse blijkt dat deze gesteenten ongeveer twintig procent van hun volume waren kwijtgeraakt. Rekening houdend met onder meer de zwaartekracht op Mars, stellen de onderzoekers dat deze stenen bijna vijftig kilometer door het water moeten hebben gereisd. Die afstand komt mooi overeen met de ideeën die onderzoekers hebben over de herkomst van deze stenen. Ze denken namelijk dat de stenen afgebroken zijn van een kraterrand. En die bevindt zich op ongeveer 50 kilometer afstand van de huidige plaats van de stenen.

Het onderzoek toont opnieuw aan dat Mars ooit een uitgebreid rivierenstelsel had. Maar de studie heeft niet alleen implicaties voor de rode planeet. De door de onderzoekers ontwikkelde methode kan ook gebruikt worden om te achterhalen hoe bepaalde gebieden op aarde of op andere hemellichamen met rivieren – zoals bijvoorbeeld Titan – er vele jaren geleden uitzagen.

Bronmateriaal

"Pebbles on Mars Likely Traveled Tens of Miles Down a Riverbed, Penn Study Finds" - Upenn.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd