Met behulp van de geavanceerde ShadowCam zijn onderzoekers erin geslaagd de raadselachtige Shackleton-krater te fotograferen, waarvan tot voor kort de kraterbodem nog nooit was gezien.
Zoals je misschien weet, is de draaias van de maan slechts 1,5 graden gekanteld, waardoor onze natuurlijke satelliet nauwelijks seizoenen kent. Dit betekent tegelijkertijd dat de zon nabij de polen altijd aan de horizon staat, waardoor bepaalde regio’s aldaar nooit direct zonlicht ontvangen. Deze plekken staan dan ook bekend als ‘permanent beschaduwde gebieden’ en zijn, zoals je je kunt voorstellen, heel moeilijk in detail te fotograferen. Maar dankzij het geavanceerde instrument ShadowCam, beginnen onderzoekers deze donkere en onontgonnen uithoeken op de maan langzaam maar zeker te doorgronden.
ShadowCam
Shadowcam is een door NASA gefinancierd instrument aan boord van de Zuid-Koreaanse maanorbiter Danuri, ook wel bekend als de Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO). De orbiter werd in augustus vorig jaar gelanceerd en arriveerde in december in een baan rond de maan. Een enorme mijlpaal; daarmee is de ruimtevaartorganisatie van Zuid-Korea namelijk – na de ruimtevaartorganisaties van Rusland, de VS, Japan, China, India en Europa – de zevende gouvernementele ruimtevaartorganisatie die een sonde naar de maan heeft gestuurd. Eén van de primaire doelen van de ShadowCam is om de plekken waar de zon nooit schijnt, gedetailleerd in beeld te brengen.
Verbluffende foto
Daar zijn de Zuid-Koreanen nu met vlag en wimpel in geslaagd. De eerste missie van Zuid-Korea heeft nu namelijk een verbluffende foto afgeleverd van de raadselachtige Shackleton-krater, een inslagkrater gelegen op de zuidpool van de maan. De permanent beschaduwde kraterbodem is nog nooit eerder gezien en nu voor het eerst heel fraai op beeld vastgelegd.
Hierboven is de foto te bewonderen. Het bovenste deel van de foto toont de basis van een steile wand terwijl op de rest van de afbeelding de heuvelachtige kraterbodem te zien is. De dunne lijn die zich vanaf de bovenkant naar beneden uitstrekt, is een spoor achtergelaten door een rollend rotsblok van 5 meter groot, dat langs de steil aflopende kraterwand naar beneden tuimelde.
Uniek?
De foto is een fantastisch technisch hoogstandje. Maar of de krater heel uniek is? Dat niet. Zoals uit de beelden blijkt, ziet het binnenste van de Shackleton-krater er niet meteen anders uit dan normaal verlichte kraters die elders op de maan te vinden zijn. Bovendien zijn sporen van rollende rotsblokken op de maan ook niet echt zeldzaam.
Waterijs
Toch is de foto van grote waarde. Dat komt omdat onderzoekers vermoeden dat in de diepe, permanent beschaduwde kraters ijs te vinden is. Dat zou goed nieuws zijn voor toekomstige maankolonisten, die natuurlijk niet zonder water kunnen. Daarnaast kan waterijs ook een bron van zuurstof zijn. Men zou het zelfs kunnen gebruiken om raketten aan te drijven, waardoor maanreizigers tijdens toekomstige missies geen brandstof voor de terugweg mee hoeven te torsen. Je ziet het: er zijn nogal wat toepassingen voor het waterijs dat men in deze kraters verwacht te vinden.
Geen ijs gespot
Helaas is er geen ijskristal op de foto van het binnenste van de Shackleton-krater te herkennen. Dat is overigens ook niet zo vreemd. Vanwege de relatief kleine omvang wordt het in een groot deel van het op de foto getoonde gebied, te warm voor het voorkomen van ijs. Het betekent dat deze plek voor toekomstige maankolonisten van de kaart kan worden doorgestreept, al sluiten onderzoekers niet uit dat er elders in de krater, waar de temperaturen lager liggen, toch ijs te vinden is.
Vergelijking
Overigens is het niet voor het eerst dat de mysterieuze Shackleton-krater wordt gefotografeerd. Al eerder waagde de succesvolle Lunar Reconnaissance Orbiter Camera (het oudere broertje van ShadowCam, aan boord van NASA’s Lunar Reconnaissance Orbiter) een verwoede poging.
Net als de ShadowCan heeft de LROC als doel om permanent beschaduwde gebieden op de maan af te beelden. Maar zoals je hierboven kunt zien, is ShadowCam daar toch net wat beter in. Op de foto is de verlichte rand van de krater te zien, maar de kraterbodem is nog altijd gitzwart. Overigens is ShadowCam meer dan 200 keer gevoeliger dan zijn voorganger, waardoor hij als geen ander gespecialiseerd is in het vastleggen van fijne details in schaduwrijke gebieden.
De prachtige foto van de ShadowCam is slechts een voorbode voor wat komen gaat. Naarmate de missie van Danuri vordert, zal de geavanceerde camera namelijk alle permanent in de schaduw gelegen gebieden op de maan in beeld brengen, met een resolutie van 2 meter per pixel. Onderzoekers hopen op deze manier rijp of ijs te vinden, wat zoals gezegd heel belangrijk is voor toekomstige, bemande missies naar onze natuurlijke satelliet. De gegevens die ShadowCam verzamelt, zijn dan ook van onschatbare waarde voor NASA bij het kiezen van toekomstige landingsplaatsen.
