Het is al heel lang geleden dat de Aarde geraakt is door een grote asteroïde. Maar dat betekent niet dat het nooit meer zal gebeuren. Er zweven talloze ruimterotsen rond en een aantal komt akelig dichtbij.
Een daarvan is planetoïde Bennu. NASA heeft er niet lang geleden nog een monster van verzameld en nu blijkt dat hij in september 2182 op aarde kan inslaan. De kans is klein – ongeveer 1 op 2700 – maar niet nul.
Om te zien wat er dan gebeurt, hebben wetenschappers in Zuid-Korea een simulatie gemaakt. De laatste écht grote inslag, 66 miljoen jaar geleden, luidde het einde in van het dinosaurustijdperk. Bennu is met een doorsnee van 500 meter veel kleiner dan die asteroïde, maar de gevolgen van zijn impact zijn nog steeds enorm.
Kou, droogte en een donkere hemel
Het is geen prettig scenario. De inslag veroorzaakt een enorme stofwolk – ergens tussen de 100 en 400 miljoen ton aan rondvliegende troep. Dit stof verandert de samenstelling van de lucht rigoureus, blokkeert het zonlicht en schudt het klimaat flink op. Door de stoflaag daalt de temperatuur wereldwijd met 4 graden. Ook gaat er zo’n 15 procent minder regen vallen. Bovendien krijgt de ozonlaag een opdonder: de beschermende laag in de stratosfeer dunt flink uit en dat is slecht nieuws voor mensen, dieren en planten.
Fotosynthese wordt moeilijker omdat er minder zonlicht is. Landplanten groeien minder goed. En ook in de oceaan gaan de organismen een moeilijke tijd tegemoet. Binnen korte tijd daalt de voedselproductie met 20 tot 30 procent. Dit zal uiteraard flinke problemen veroorzaken.
Leven in het water herstelt sneller
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Algen in het water zijn het meest veerkrachtig. Zij herstellen zich binnen afzienbare tijd en gaan al snel beter groeien dan voor Bennu’s vernietigende bezoek. Dit komt door het ijzer in het stof van de asteroïde en de brokstukken die de lucht in worden geslingerd. Vooral diatomeeën, een soort eencellige algen waar kleine zeedieren van leven, profiteren hiervan. Deze kiezelwieren zijn verantwoordelijk voor ongeveer 20 tot 50 procent van de totale zuurstofproductie op aarde.
Wetenschappers durven niet te zeggen hoe vaak zulke grote inslagen op Aarde voorkomen. Anders dan op de Maan verdwijnen kraters op Aarde door erosie. Ook kan het zijn dat planetoïden ontploffen in de aardse atmosfeer zonder duidelijke sporen achter te laten. Toch denken onderzoekers dat een impact zo groot als Bennu eens in de 100.000 tot 200.000 jaar voorkomt.
Als Bennu werkelijk op onze planeet neerstrijkt, zal dit de mensheid niet uitroeien. Wel gaat het leven door de gevolgen van de klap flink veranderen. Het zou goed kunnen zijn dat onze verre voorouders al eens zoiets hebben meegemaakt. Wie weet is ons evolutionaire pad en zelfs ons genenpakket hierdoor getekend. Maar de mens is taai, dat is een ding wat zeker is – wat dat betreft zijn we net kakkerlakken.
