Het advies was tijdens de coronacrisis wel duidelijk: hou altijd anderhalve meter afstand – vooral als je in een wachtrij staat. Een nieuw onderzoek wijst nu uit dat, afhankelijk van de omgevingstemperatuur, dit mogelijk niet ver genoeg is geweest om COVID-19 tegen te houden.
Helaas: uit de resultaten van een nieuw onderzoek blijkt dat het aanhouden van anderhalve meter afstand niet altijd genoeg is om verspreiding van ziekten en virussen te voorkomen. Vooral op het moment dat mensen zich begeven in een wachtrij gedragen uitgeademde aerosolen zich anders dan je zou denken. Dit heeft een onderzoeksteam onder leiding van Milo van Mooy en Ruixi Lou ontdekt. Lou zegt: “we wilden weten hoe de aerosolen die we uitademen zich gedragen. Uit ons onderzoek blijkt dat dit in de realiteit erg moeilijk is om te onderzoeken op het moment dat er sprake is van een wachtrij.” De resultaten van het onderzoek zijn te vinden in Science Advances.
Omgevingstemperatuur
Voor het onderzoek heeft het team een set van mensvormige modellen gemaakt met een 3D-printer. Vervolgens zijn deze op een lopende band gezet zodat onderzocht kon worden hoe aerosolen zich gedragen in een rij waar mensen op willekeurige momenten in bewegen. De modellen maakten gebruik van verfpatronen en konden niezen, hoesten en normaal ademhalen simuleren. Voor de volledigheid van het onderzoek werkte het team samen met een groep uit Spanje aan digitale simulaties van de test.
Tijdens de analyse bleken de resultaten verrassend te zijn. Het team had de verwachting dat, tijdens het normaal ademen en lopen, de aerosolen waarschijnlijk op zouden stijgen. Dit is omdat onze huid de lucht om ons heen opwarmt wat zorgt voor een lichte opwaartse luchtstroom. Het tegenovergestelde leek juist te gebeuren: de deeltjes zakten naar de grond. Uit de analyse blijkt dat vooral het verschil tussen onze lichaamstemperatuur en de omgevingstemperatuur een groot verschil kan maken. Als de omgevingstemperatuur in de buurt komt van onze lichaamstemperatuur worden de aerosolen door luchtstromen naar beneden geduwd. Het omgekeerde is ook waar: als de omgevingstemperatuur een stuk kouder is dan onze lichaamstemperatuur kunnen de aerosolen juist opstijgen. Het gevaar zit vooral in een gemiddeld temperatuurverschil, waarbij de aerosolen kunnen blijven ‘hangen’ in de lucht waardoor iemand anders ze makkelijk in kan ademen.
Volksgezondheid
Wetenschapper Varghese Mathai heeft meegewerkt aan het onderzoek. Hij zegt: “uiteindelijk zijn er geen handige regels omtrent sociale distantiëring die ons wel of niet veilig houden. De vloeistofmechanica van lucht is zo ongelofelijk complex waarbij vaak ook geldt dat algemene intuïtie vaak misleidend is, zelfs voor iets simpels als het staan in een wachtrij. We moeten voor het opstellen van richtlijnen omtrent volksgezondheid dan ook meer rekening houden met factoren als tijd en ruimte.”
