Het is de grootste vis ter wereld en hij kan honderden meters diep duiken. Maar ook moet hij elke keer weer aan het oppervlak komen. En nu is eindelijk duidelijk waarom: de walvishaai doet dat om weer op te warmen.
Wetenschappers trekken die conclusie nadat ze walvishaaien bestudeerden. “Toen we naar de gegevens keken, ontdekten we dat de walvishaaien tussen het duiken door regelmatig aan het oppervlak komen. Dit patroon van terugkeer naar het oppervlak leek sterk op het patroon dat we zien bij zeedieren die adem moeten halen, dus we vroegen ons af waarom vissen die geen adem hoeven te halen dat zouden doen,” vertelt onderzoeker Michele Thums.
Zender
De wetenschappers voorzagen de walvishaaien van een zendertje dat niet alleen vaststelde hoe diep de vissen doken, maar ook hoe hoog de temperatuur van het water was. Soms doken de vissen wel 340 meter diep en kregen daarbij te maken met watertemperaturen van ongeveer 14 graden Celsius. De onderzoekers ontdekten ook dat hoe dieper de walvishaaien doken en hoe kouder het water was, hoe langer ze aan het oppervlak bleven.
Lichaamstemperatuur
De onderzoekers concluderen dan ook dat de walvishaaien aan het oppervlak komen om hun lichaamstemperatuur te regelen. Die daalt hard wanneer ze zich in diepe en koude wateren bevinden. “De lichaamstemperatuur van de walvishaaien is vergelijkbaar met de temperatuur van het omringende water en ze kunnen hun lichaamstemperatuur niet regelen door interne lichamelijke processen. Dus gedragsmechanismen zoals tijd doorbrengen in warmer oppervlaktewater is nodig om op temperatuur te komen: net zoals een reptiel zonnebaadt om warm te worden en zodra hij op temperatuur komt onder een steen kruipt.”
Het is belangrijk om te weten hoe de walvishaaien zich precies gedragen, benadrukt Thurme. Hierdoor wordt het ook gemakkelijk om vast te stellen hoe de dieren gaan reageren op een veranderend klimaat. Bovendien wordt het gemakkelijker om ze te beschermen tegen bedreigingen.
