Geld maakt niet altijd gelukkig, en blijkbaar ook niet oud.
Onderzoekers van de Brown University School of Public Health doken in de levens van meer dan 73.000 mensen tussen de 50 en 85 jaar. Ze vergeleken Amerikanen met inwoners van verschillende Europese regio’s over een periode van tien jaar. Het doel? Ontdekken hoe je portemonnee je levensduur beïnvloedt. En wat bleek: hoe meer geld je hebt, ongeacht in welke regio je leeft, hoe groter de kans dat je oud wordt. Maar hier komt de twist: in Amerika gaan mensen op elk rijkdomniveau sneller dood dan in Europa.
Nederland bij de koplopers
Zelfs de steenrijke Amerikanen, die in luxe villa’s wonen en champagne als water drinken, blijven achter bij hun Europese evenknieën. Soms hebben ze zelfs een levensverwachting die dichter ligt bij de armste mensen in landen als Nederland of Zweden. Europeanen uit welvarende gebieden, vooral in West-Europa, leven gemiddeld namelijk langer dan wie dan ook in de VS. In Zuid-Europa is het verschil iets kleiner, maar nog steeds opvallend. Oost-Europeanen doen het ook beter, al is het gat daar minder groot.
Systemisch probleem
Waarom loopt Amerika achter? De onderzoekers denken dat het te maken heeft met hoe het land in elkaar zit. In de VS is de afstand tussen arm en rijk enorm, en dat lijkt iedereen te raken. Stress door geldzorgen, ongezond eten of een vervuilde omgeving spelen mogelijk een rol. Europa heeft vaak betere vangnetten, zoals betaalbare zorg of steun bij werkloosheid, die mensen helpen om gezond te blijven. In Amerika moet je het meer zelf uitzoeken, en dat voel je blijkbaar in je levensjaren.
Leefgewoontes tellen ook mee. Amerikanen steken vaker een sigaret op, en dat is geen recept voor een lang leven. Daarnaast wonen veel mensen buiten de stad, waar dokters en ziekenhuizen soms ver weg zijn. En ja, die beroemde fastfood- en autocultuur helpt ook niet echt. In Europa zijn dit soort gewoontes minder wijdverspreid, wat een verschil kan maken.
Arme mensen sterven sneller
Er is nog iets bijzonders aan de hand: in Amerika sterven arme mensen met gezondheidsproblemen vaak jonger. Wie overblijft, is rijker en fitter. Dat geeft een vertekend beeld: het lijkt alsof de verschillen tussen arm en rijk kleiner worden naarmate mensen ouder worden, maar eigenlijk vallen de zwaksten gewoon eerder weg. In Europa gebeurt dit minder, omdat de zorg en steun beter geregeld zijn.
Dit alles betekent dat zelfs de rijkste Amerikanen niet immuun zijn. Hun geld biedt voordelen, maar kan niet alles opvangen. De onderzoekers vinden dit een wake-upcall. Het probleem zit niet alleen in de zorg, maar in hoe de samenleving in zijn geheel werkt. Als Amerika wil dat haar inwoners langer leven, moeten beleidsmakers verder kijken dan dokters en pillen. Misschien kunnen ze een kijkje nemen bij ons in Europa, waar het leven niet alleen langer, maar ook gewoon relaxter is.
Ook elke dag vers het laatste wetenschapsnieuws in je inbox? Of elke week?
Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!
