Waarom krijgt een specht geen hoofdpijn?

Spechten zijn in staat om hun snavel met een snelheid van zeven meter per seconde tegen een boom te rammen. Als wij mensen dat zouden doen, kregen we een flinke hoofdpijn. De overijverige specht lijkt daar dankzij zijn bijzondere brein geen last van te hebben.

Wanneer wij mensen met dezelfde snelheid als de specht tegen een boom aan zouden stampen, is de kans groot dat dat ons – letterlijke en figuurlijk – de kop kost. Spechten lijden – voor zover wij weten – echter niet massaal aan migraine of hersenschuddingen of andere trauma’s. Hoe kan dat?

Schedel
Daar zijn een aantal redenen voor. Wanneer wij mensen ons hoofd hard stoten, kunnen onze hersenen nog wel eens botsen met de schedel en dat leidt tot grote problemen. De specht is daarop aangepast. De vogels hebben kleine hersenen die – in tegenstelling tot het brein van de mens – heel stevig in de schedel zijn gestopt. Hierdoor kan het brein in de schedel niet bewegen en worden trauma’s voorkomen.

Hersenvocht
Bovendien hebben de dieren relatief weinig hersenvocht. Dat is een groot voordeel. Het hersenvocht bevindt zich rondom de hersenen en doordat de vogels daar maar weinig van hebben, kunnen de schokgolven die bij het timmeren vrijkomen slechts in beperkte mate via dit vocht de hersenen bereiken.

Gladjes
Het brein van de mens zit vol vouwen waardoor het oppervlak heel groot is. Het brein van de specht is helemaal glad, waardoor dit oppervlak zowel absoluut als relatief gezien veel kleiner is. Ook daardoor krijgen de schokgolven minder grip op het brein.

Airbag
Uit onderzoek is ook gebleken dat de specht kort voor zijn getimmer een ‘airbag’ inzet. Een milliseconde voordat de specht het hoofd stoot, trekt hij zijn spieren samen waardoor de ergste klap door relatief veerkrachtige beenderen wordt opgevangen. Deze beenderen leiden de schokgolven zoveel mogelijk voorbij de hersenen.

Er is nog wel één raadsel als het gaat om de specht en zijn getimmer; onderzoekers hebben ontdekt dat de specht kort voor hij begint, zijn ogen sluit. De reden daarachter is onduidelijk. Is hij bang voor houtsplinters? Of zouden zijn ogen anders uit de oogkassen vliegen? Dat is vooralsnog onbekend.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd