Al langer is bekend dat lesbische en biseksuele vrouwen korter leven dan hetero’s, maar dat het verschil zo groot is, was een grote verrassing voor de onderzoekers van Harvard. De levensverwachting van lesbische vrouwen ligt maar liefst 20 procent lager.
Dat blijkt uit een studie onder meer dan 90.000 verpleegkundigen, die 27 jaar zijn gevolgd. Biseksuele vrouwen sterven zelfs 37 procent eerder en hebben 50 procent vaker een hoge bloeddruk dan heterovrouwen. We vroegen onderzoeker Sara McKetta van Harvard University hoe dat kan. “De studie vond een erg duidelijk verschil in vroegtijdige sterfte. Samen genomen overleden lesbische en biseksuele vrouwen 26 procent eerder dan heteroseksuele vrouwen”, begint ze.
“Helaas hadden we maar beperkte informatie over de doodsoorzaken, maar vermoedelijk spelen meerdere factoren een rol. Lesbische en biseksuele vrouwen hebben een verhoogd gezondheidsrisico vanwege leefstijlfactoren als roken en alcoholgebruik, maar ook doordat ze gemiddeld een slechtere psychische gezondheid hebben en vaker last hebben van chronische klachten.”
Slechtere screening
Deze factoren vormen de belangrijkste verklaringen voor het grote verschil in vroegtijdige sterfte tussen lesbische en heteroseksuele vrouwen. “Eerder onderzoek heeft aangetoond dat lesbische en biseksuele vrouwen meer ongezond gedrag vertonen en meer psychische problemen hebben dan hun heteroseksuele leeftijdsgenoten. Deze ongelijkheid wordt grotendeels veroorzaakt door discriminatie op juridisch niveau maar ook op het sociale en individuele vlak. Als gevolg ervaren lesbische en biseksuele vrouwen minder toegang tot dingen als een zorgverzekering, gezonde voeding en huizen. Ze worden ook minder vaak gescreend op vermijdbare ziektes en aanpasbaar gedrag. Als je dit allemaal bij elkaar optelt, ontstaan er grote verschillen in ziektes en uiteindelijk in de levensverwachting”, verklaart McKetta aan Scientias.nl.
Verborgen identiteit
Dat de situatie nog slechter is voor biseksuele vrouwen is opmerkelijk. “Biseksuele vrouwen hebben te maken met unieke stressfactoren, omdat ze vaker een seksuele identiteit hebben, die ze verbergen. Daardoor ervaren ze meer druk, maar ook meer discriminatie, niet alleen van het algemene publiek, maar ook binnen de homogemeenschap. Je identiteit moeten verbergen is een enorme stressfactor die kan leiden tot ongezond gedrag. Biseksuele vrouwen roken en drinken meer en hebben een slechtere psychische gezondheid, allemaal gerelateerd aan geheimhouding en stress doordat ze een seksuele minderheid zijn. Dus we denken dat de druk om dingen verborgen te houden en daaruit volgende gevoelens van schaamte en vermijding belangrijke mechanismen zijn.”
Groter verschil dan gedacht
Desalniettemin kwamen de resultaten als een verrassing voor de onderzoeker. “Ik had verwacht dat we een verschil in sterfte zouden zien en dat dit groter zou zijn bij biseksuele vrouwen, maar ik had niet verwacht dat het verschil zo groot zou zijn. Wat de bevindingen nog opmerkelijker maakt, is dat de onderzoeksgroep uit werkende verpleegkundigen bestaat. Dat betekent dat ze gezond genoeg zijn om te werken, ze veel weten over gezondheid, goede toegang hebben tot zorg en ongeveer even veel verdienen. Het waren bovendien bijna allemaal witte vrouwen. Ze hadden daarmee verschillende beschermende factoren die de meeste mensen niet hebben. Vermoedelijk is de ongelijkheid die wij vonden dus nog een onderschatting als je gaat kijken naar de hele bevolking.”
Minder roken en drinken
Een treurige conclusie, is er nog iets dat deze vrouwen zelf kunnen doen om hun sterftekans vergelijkbaar te maken met heteroseksuele vrouwen? “Het is belangrijk voor lesbische en biseksuele vrouwen dat ze hulpverleners om zich heen hebben die op een goed geïnformeerde manier met hen praten over hun seksuele oriëntatie en die hen op de juiste manier screenen. Artsen vragen vrouwen bijvoorbeeld zelden naar hun alcoholgebruik en ze doen vaak onterechte aannames over de risico’s op andere ziektes voor lesbische en biseksuele vrouwen. En om het probleem bij de wortel aan te pakken hebben we systemische veranderingen nodig op het gebied van beleid en wetgeving.” De vrouwen zelf zouden open moeten zijn over hun seksuele identiteit en verbinding moeten zoeken met de homogemeenschap. “Ook gesprekken met artsen over ongezond gedrag zoals roken en drinken kunnen de risico’s helpen beperken”, klinkt het tot besluit.
