Deense onderzoekers zijn blij verrast: Europese hazen gedijen goed in grote steden die in toenemende mate groener worden.
Wandel je weleens in het Haagse Zuiderpark, het Amsterdamse bos of in het Máximapark in Utrecht? Misschien kom je dan wel een haas tegen. Terwijl populaties op landbouwgrond afnemen, vinden Europese hazen een onverwacht toevluchtsoord in het hart van Europese steden. Wetenschappers in Denemarken menen dat hazen niet alleen overleven, maar ook verrassend goed gedijen in stedelijke omgevingen.
40 hazen per vierkante kilometer
Onderzoekers van de Aalborg Universiteit in Denemarken zagen in de centrale delen van Aalborg en Aarhus, twee Deense steden, tot wel 40 hazen per vierkante kilometer. De onderzoekers zijn erg verrast door de grote aantallen in het midden van de stad. “In sommige gebieden is de populatie even groot of zelfs groter dan in de beste natuurgebieden op het Europese platteland”, zegt Sussie Pagh, hoofdauteur van het onderzoek dat is gepubliceerd in Urban Science.
Warmtecamera
Pagh en de andere onderzoekers observeerden de hazen met behulp van een warmtecamera – een draagbaar apparaat dat dieren detecteert op basis van hun lichaamswarmte. “De thermische spotter was essentieel om inzicht te krijgen in de werkelijke dichtheid van hazen in de gebieden die door het publiek werden gemeld. Het stelde ons in staat om ze stil en effectief op te sporen, zelfs tussen gebouwen en auto’s”, legt onderzoeker Hanne Lyngholm Larsen uit. Daarnaast namen de onderzoekers ook waarnemingen van de algemene bevolking van de twee steden mee. Meestal werden de hazen in de ochtenduren tussen 6 en 8 uur, ongeveer twee uur na zonsopgang, en later op de avond tussen 20 en 22 uur in de schemering rond zonsondergang gezien door de burgers. In totaal zijn er bijna 1900 hazen gespot. De populatieaantallen werden wel vaak overschat door burgers, maar hun waarnemingen waren desondanks erg belangrijk. Door beide methoden te combineren kon het team goed in kaart brengen waar hazen leven, broeden en zich verplaatsen door de stad.
Waarom meer hazen in stedelijke omgevingen?
In beide steden werkt de lokale overheid actief aan het verminderen van pesticidengebruik en het verbeteren van de biodiversiteit. “Hierdoor kunnen wilde kruiden en planten floreren in groene gebieden-planten waar hazen op vertrouwen voor hun voedsel”, zegt Sussie Pagh, hoofdauteur van het onderzoek dat is gepubliceerd in Urban Science. De onderzoekers hebben nu studenten aan het werk gezet om te kijken welke wilde planten dan voornamelijk groeien in de stad en welke gegeten worden door de hazen.
Bredere trend in Europa
De uitkomsten van dit onderzoek passen bij de bredere trend die nu wordt waargenomen in Europa: steden fungeren in toenemende mate als bronhabitat voor regionale populaties. Talloze dieren, waaronder egels, vossen en dassen zoeken steeds vaker de stad op omdat het soms meer te bieden heeft dan het platteland. “Dat is een verschuiving in hoe we over steden denken, van betonnen jungles naar belangrijke beschermingsgebieden”, zegt Cino Pertoldi, professor in genetica voor natuurbehoud aan de Universiteit van Aalborg en Aalborg Zoo.
