Vuilnisbelten in met name India, Pakistan en Argentinië stoten immense hoeveelheden methaan uit, zelfs meer dan honderdduizenden auto’s. En er is eenvoudig iets aan te doen.
Nederlandse wetenschappers hebben ontdekt dat een aantal buitenlandse vuilnisbelten gigantisch veel broeikasgassen uitstoot. Ze spreken van laaghangend fruit in de strijd tegen klimaatverandering. De uitstoot van met name methaan kan gemakkelijk fors omlaag door het opvangen of affakkelen van het gas of het beter scheiden van afval, zodat het organische gedeelte tot compost kan worden verwerkt.
Methaan is een tientallen malen krachtiger broeikasgas dan CO2 en daarmee een katalysator van de opwarming van de aarde. Het is daarom erg nuttig om de belangrijkste bronnen van methaanuitstoot op te sporen. Precies dat heeft het Nederlands instituut voor ruimteonderzoek SRON gedaan: de wetenschappers scanden het aardoppervlak op methaanuitstoot met het ruimte-instrument Tropomi, dat is aangesloten op een Canadese satelliet. Uit deze data kwamen een aantal zwaar vervuilende vuilnisbelten naar voren.
Dubbel zoveel broeikasgas als verwacht
De SRON-onderzoekers stellen dat vooral in India, Pakistan en Argentinië enorm veel methaan weglekt uit vuilnisbelten. Een vuilnisbelt bij de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires spant de kroon: deze Zuid-Amerikaanse stortplaats blijkt 28 ton methaan per uur uit te stoten, wat qua klimaatimpact te vergelijken is met maar liefst 1,5 miljoen personenauto’s, op basis van een schatting van de Amerikaanse EPA van 4,6 ton CO2-uitstoot per auto per jaar.
Ook in Pakistan en India slaat de meetapparatuur op verschillende plekken rood of paars uit. In Lahore, Mumbai en Delhi zijn vuilnisbelten verantwoordelijk voor de uitstoot van respectievelijk 6, 10 en 3 ton methaan per uur, wat neerkomt op een impact van honderdduizenden auto’s per vuilstort.
Bij de metingen viel op dat de uitstoot van methaan in de bovenstaande steden gemiddeld dubbel zo hoog ligt als schattingen op basis van wereldwijde inventarisaties. Het methaan-onderzoeksteam van SRON vroeg daarop de Canadese satelliet GHGSat om in te zoomen op de vervuilende gebieden. Uit de analyse van deze data bleek dat de vuilnisbelten in deze steden de grote boosdoener zijn. Ze zijn verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de methaanuitstoot.
Laaghangend fruit
“Methaan is geurloos en kleurloos, dus het is moeilijk om te zien waar het lekt”, zegt hoofdauteur Bram Maasakkers van SRON. “Maar satellieten zijn hier bij uitstek voor geschikt. Met Tropomi speuren we super-emitters op, die grote methaanwolken de atmosfeer in pompen. Dat is eeuwig zonde want met relatief weinig moeite los je het op. Je kunt bijvoorbeeld het GFT-afval scheiden en composteren zodat er veel minder methaan vrijkomt.”
“En als je toch al het afval mixt, kun je alsnog het geproduceerde methaangas opvangen of affakkelen. Bovendien heeft methaan slechts een levensduur van ongeveer tien jaar in de atmosfeer, dus als we nu iets aan de uitstoot doen zien we al snel het resultaat in de vorm van minder opwarming van de aarde. Natuurlijk is alleen methaanbeperking niet voldoende, ook CO2 moeten we inperken, maar we kunnen er klimaatverandering wel mee afremmen”, legt Maasakkers uit.
Wat is methaan?
Methaan (CH4) is na koolstofdioxide (CO2) de belangrijkste veroorzaker van het broeikaseffect op aarde. Methaan is erg potent vergeleken met andere broeikasgassen. Het is bijna dertig keer krachtiger dan CO2 en heeft dan ook een hoog Global Warming Potential, oftewel GWP-100.
Methaan komt vrij door menselijk toedoen in de landbouw, bij gaslekken, vuilnisbelten, olie-installaties en kolenmijnen. Ook komt er veel methaan vrij door het ontdooien van moerasgebieden die op een permafrostbodem liggen. Dit is het gevolg van klimaatopwarming, veroorzaakt door de mens.
We komen op deze manier in een vicieuze cirkel van versnelde opwarming van de aarde terecht. De alarmerende hitterecords die recent in de poolgebieden, maar ook in onze streken worden waargenomen, lijken daar een direct gevolg van te zijn.
Het is technisch mogelijk om methaan op te vangen of af te fakkelen, zodat het niet in de atmosfeer terechtkomt. Je kunt het gas zelfs gebruiken in je cv-ketel of gasfornuis.
