Wapengeweld is een enorm probleem in de Verenigde Staten. Het kost jaarlijks vele levens. Vrouwen zijn minder vaak slachtoffer dan mannen, maar uit verrassend nieuw onderzoek blijkt dat áls ze worden neergeschoten ze het vaker overleven, ook al hebben ze even zware verwondingen.
Wetenschappers hebben zeven jaar aan data uit een Amerikaanse medische database geanalyseerd. Behalve dat vrouwen minder vaak overlijden als ze geraakt zijn door een of meerdere kogels, hebben ze ook minder vaak last van medische complicaties na een ziekenhuisopname. Ze komen er in het algemeen beter uit als ze slachtoffer worden van vuurwapengeweld.
2000 procent meer kans
De Verenigde Staten staan bovenaan in een tragische statistiek: vergeleken met andere ontwikkelde landen zijn er aanzienlijk meer vuurwapenslachtoffers te betreuren. En er is de afgelopen jaren geen verbetering te zien in de cijfers. Sterker nog, er gaan in de VS elk jaar meer mensen dood door schietpartijen dan het jaar ervoor. Vrouwen hebben in Amerika maar liefst 21 keer meer kans om te overlijden door vuurwapengeweld vergeleken met welk ander westers land dan ook. Het was tot nu toe echter niet duidelijk of de zwaarte van de verwondingen of de medische uitkomsten verschillen tussen mannen en vrouwen. En er was ook weinig bekend over de mogelijke verschillen in achtergrondfactoren, zeggen de onderzoekers.
Verrassende sekseverschillen
Om hier meer duidelijkheid over te krijgen, hebben de statistici zo veel mogelijk details uit de US National Trauma Database bestudeerd, waar medische data van alle volwassen vuurwapenslachtoffers tussen 2013 en 2019 in staan. Het team vergeleek mannen en vrouwen op basis van achtergrond, vergelijkbare gezondheid, aard en ernst van de verwondingen en de ziektekostenverzekering om verschillen te vinden in overlijdenskans en medische uitkomsten na ziekenhuisopname.
Tijdens de studie werden bijna 200.000 mensen opgenomen in het ziekenhuis vanwege vuurwapengeweld. Bijna 90 procent van hen waren mannen. Vrijwel alle 23.379 vrouwen, konden met succes worden gekoppeld aan een mannelijke tegenhanger voor het onderzoek. De vrouwen waren over het algemeen ouder: ze hadden een gemiddelde leeftijd van 32 jaar terwijl de mannen gemiddeld 29 jaar waren. Ze waren ook vaker wit (45 versus 33 procent) en waren minder vaak verzekerd voor ziektekosten (24 versus 33 procent). Opvallend was ook dat er zeker zo vaak sprake was van onderliggende gezondheidsproblemen, zoals hoge bloeddruk, diabetes en luchtwegproblemen (COPD).
Minder kans op complicaties
De data van de mannen en vrouwen werden een op een met elkaar vergeleken. Daaruit bleek dat vrouwen minder kans hadden om te overlijden aan hun verwondingen dan mannen: 18,5 procent versus 20 procent. Ze hadden ook minder kans op medische complicaties, zoals trombose of afkickverschijnselen, en vrouwen hoefden minder vaak aan de beademingsmachine.
Ook als de analisten alleen naar bepaalde leeftijdsgroepen keken of focusten op een bepaalde soort verwondingen bleven de verschillen tussen mannen en vrouwen bestaan. Dit betekent dat er een ‘statistisch significant overlevingsvoordeel is voor vrouwelijke slachtoffers van vuurwapengeweld vergeleken met mannen, ondanks een vergelijkbare medische situatie’, aldus de onderzoekers.
Bloedstolling en geslachtshormonen
Er is een aantal plausibele verklaringen volgens het team. Het bloed van vrouwen stolt over het algemeen sneller en het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen geeft de immuunreactie van het lichaam waarschijnlijk een boost, terwijl het mannelijke hormoon testosteron het immuunsysteem juist wat lijkt af te remmen. De positieve effecten van oestrogeen op het gebied van wondheling zijn sterker bij vrouwen die nog niet in de overgang zijn. De hoeveelheid geslachtshormonen bij de slachtoffers speelt dus vermoedelijk een belangrijke rol bij het verschil tussen mannen en vrouwen.
De onderzoekers waarschuwen wel dat er bij de koppelingscriteria van het onderzoek een aantal mogelijk relevante factoren niet is meegerekend. Ook was er geen informatie over de doodsoorzaak of het aantal vuurwapenslachtoffers dat al was overleden voordat ze in het ziekenhuis waren opgenomen, Toch concludeert het team: “Ondanks de tekortkomingen kunnen we duidelijk stellen dat Amerikaanse vrouwen die in het ziekenhuis opgenomen worden met verwondingen die door vuurwapengeweld zijn veroorzaakt, minder vaak overlijden en er gemiddeld beter aan toe zijn na de opname dan mannen.”
