Voorouder van de mens wandelde al regelmatig rond op de grond

Nog voordat de eerste mensachtigen verschenen, verkoos onze voorouder de grond al boven bomen.

De manier waarop mensen lopen – op twee benen – is uniek onder alle levende zoogdieren. Waarschijnlijk is dit een gevolg van ontelbare veranderingen door de tijd heen. “Het menselijke lichaam is de laatste paar miljoen jaar drastisch veranderd waardoor we steeds betere wandelaars en hardlopers werden,” merkt onderzoeker Thomas Prang op. Die veranderingen zijn vooral zichtbaar in de menselijke voet. Maar de vraag die dit oproept is: door wat voor soort voorvader kon de menselijke voet zich op die manier ontwikkelen?

Voet
Als je je voet wat beter bestudeert, kom je al gauw tot de conclusie dat deze verschilt van die van apen, met als grootste verschil je grote teen. De grote teen van apen is zeer beweeglijk en fungeert eigenlijk als een soort duim, zodat ze er ook mee kunnen grijpen. Daarnaast hebben wij een boog in onze voet die van voren naar achteren loopt, terwijl apen die missen. Hierdoor werden mensen steeds betere wandelaars die zich over de grond verplaatsen.

Voorouder
In een nieuwe studie kwamen onderzoeker erachter dat onze voorouder al regelmatig de bomen liet voor wat ze waren en de grond verkoos, nog voordat de eerste mensachtigen op het toneel verschenen. “Onze unieke manier van voortbewegen is geëvolueerd vanuit een voorouder die zich op een vergelijkbare wijze als hedendaagse chimpansees, bonobo’s en gorilla’s voortbewoog,” verklaart Prang. “Anders gezegd; de gemeenschappelijke ouder die wij delen met chimpansees en bonobo’s was een Afrikaanse mensaap die zich waarschijnlijk had aangepast om op de grond te leven.”

Een evolutionaire boom die de relaties tussen (mens)apen, Ardi en moderne mensen weergeeft. Elke tak in de boom vertegenwoordigt een soort en hun snijpunten vertegenwoordigen hun gemeenschappelijke voorouders. Dit laat zien het lopen op twee benen evolueerde vanuit een voorouder die we delen met levende Afrikaanse mensapen. Afbeelding: Thomas Prang

Ardi
Om erachter te komen hoe de gemeenschappelijke ouder van de mens en chimpansees eruit zou hebben gezien, richtte het team zich op de mensachtige Ardipithecus ramidus, die voor het gemak als Ardi wordt aangeduid. Ardi is een 4,4 miljoen jaar oude menselijke voorouder uit Ethiopië en is meer dan een miljoen jaar ouder dan de bekende ‘Lucy’. De onderzoekers onderwierpen de voeten van Ardi aan een grondige inspectie en bekeken onder meer de lengteverhoudingen tussen verschillende botjes. Op die manier probeerden de onderzoekers de relatie te achterhalen tussen de manier waarop de primaat zich voortbewoog en zijn skeletkenmerken.

Uit de resultaten blijkt dat de voorouder waaruit de eerste mensen zich evolueerden, al aangepast was om op de grond te kunnen leven. Ook had deze al een aantal kenmerken aangenomen die essentieel zijn voor het lopen op twee benen. “Onze bevindingen suggereren dat de manier waarop mensen zich voortbewegen is afgeleid van de soort motoriek die vergelijkbaar is met die van levende Afrikaanse mensapen,” aldus Prang. En deze conclusie is opmerkelijk. Zo veronderstelden eerdere studies dat Ardi’s voet juist minder leek op chimpansees en gorilla’s, en dat de eigenschappen van mensapen zich op een andere manier hadden geëvolueerd. Maar de nieuwe studie beargumenteert dat het lopen op twee benen diepe evolutionaire wortels heeft die we delen met Afrikaanse mensapen.

Bronmateriaal

"Human Ancestors Were “Grounded,” New Analysis Shows" - University of New York

Afbeelding bovenaan dit artikel: pruzi / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd