Wanneer zwangere vrouwen vervuilde lucht inademen, kan roet – via de bloedstroom – in de moederkoek belanden.
Dat hebben onderzoekers bekend gemaakt tijdens het European Respiratory Society International Congress. Het is voor het eerst dat onderzoekers roetdeeltjes – die onder meer vrijkomen tijdens het verbranden van fossiele brandstoffen – in placenta’s hebben aangetroffen.
Lager geboortegewicht
Verschillende studies hebben al een link gelegd tussen vervuilde lucht en onder meer vroeggeboortes. Zo blijken vrouwen die tijdens de zwangerschap aan vervuilde lucht worden blootgesteld een grotere kans te hebben op een prematuur kindje. Ook hebben hun kinderen doorgaans een lager geboortegewicht en gedurende hun kinderjaren een iets grotere kans op ademhalingsproblemen. “We weten al een tijdje dat luchtvervuiling de ontwikkeling van de foetus beïnvloedt en baby’s zelfs kan blijven beïnvloeden na hun geboorte,” vertelt onderzoeker Lisa Miyashita. “Wij wilden zien of deze effecten te wijten zijn aan deeltjes die via de longen van de moeder naar de placenta reizen. Tot voor kort was er namelijk weinig bewijs dat geïnhaleerde deeltjes vanuit de longen het bloed konden bereiken.”
Macrofagen
De onderzoekers bestudeerden vijf zwangere vrouwen die in Londen woonden en middels een geplande keizersnede zouden bevallen. De vrouwen rookten niet, hadden een ongecompliceerde zwangerschap en bevielen allen van een gezonde baby. De onderzoekers bestudeerden na de geboorte de placenta’s van deze vrouwen. Daarbij waren ze met name geïnteresseerd in de macrofagen die in de moederkoek te vinden zijn. Macrofagen maken onderdeel uit van het immuunsysteem en slokken schadelijke deeltjes – zoals bacteriën, maar ook deeltjes uit vervuilde lucht – op. Macrofagen zijn in verschillende delen van het lichaam te vinden, maar in de placenta houden ze zich primair bezig met het beschermen van het ongeboren kind.
Impact
De onderzoekers bestudeerden in totaal zo’n 3500 macrofagen die in de vijf placenta’s te vinden waren. Daarbij troffen ze zo’n zestig immuuncellen aan die 72 zwarte plekjes – roetdeeltjes – herbergden. Gemiddeld bleek elke placenta ongeveer vijf vierkante micrometer van deze zwarte substantie te bevatten. “Onze resultaten voorzien ons van het eerste bewijs dat geïnhaleerde vervuilende deeltjes vanuit de longen in de bloedbaan en uiteindelijk in de placenta kunnen belanden,” stelt onderzoeker Norrice Liu. “We weten niet of de deeltjes die we gevonden hebben, ook in contact konden komen met de foetus, maar ons bewijs suggereert dat het wel mogelijk is. We weten ook dat de deeltjes niet per se in het lichaam van de baby hoeven te belanden om een nadelig effect te hebben, omdat ze als ze een effect hebben op de placenta sowieso al een directe impact hebben op de foetus.”
De onderzoekers pleiten ervoor om luchtvervuiling harder aan te pakken. Dat zou de gezondheid van kinderen voor en na de geboorte ten goede komen.