Door het huidige veranderende klimaat wordt echte sneeuw steeds zeldzamer. En dus draaien honderden sneeuwkanonnen in Beijing momenteel overuren.
Over twee dagen is het zover: de start van de Olympische Winterspelen in de Chinese hoofdstad Beijing. Bijna 3000 atleten zullen aan de Spelen deelnemen. Maar geheel zorgeloos zijn zij niet. Door klimaatverandering ligt er nu namelijk beduidend minder knisperende sneeuw op de Chinese hellingen, waardoor er honderden sneeuwkanonnen aan te pas moeten komen om de pistes wit te kleuren. En dat brengt veel sporten in gevaar.
Neppe sneeuw
Op dit moment valt er op de Chinese bergen nauwelijks neerslag. En dat betekent dat de Winterspelen dit jaar voor het eerst bijna volledig afhankelijk zijn van neppe sneeuw. Hoewel er bij eerdere Spelen ook gebruik is gemaakt van kunstmatige sneeuw, was de omvang nog nooit zo groot als nu. 130 ventilator-aangedreven sneeuwgeneratoren en 300 sneeuwkanonnen zijn nodig om 1,2 miljoen kubieke meter sneeuw te creëren, zo schrijven onderzoekers in een rapport. En dat slurpt water en energie.
Water en energie
Volgens de onderzoekers is er naar schatting zo’n 186 miljoen liter water nodig – voor je beeldvorming, dat zijn 74 volle Olympische zwembaden – om genoeg sneeuw te maken. “Om alles te laten werken, moeten organisatoren van evenementen toegang hebben tot een enorme voorraad water en alle apparatuur van stroom kunnen voorzien,” zegt onderzoeker Tim Kellison. “En zelfs dan zijn er gunstige weersomstandigheden nodig om alle kunstmatige sneeuw in optimale omstandigheden te houden – zelfs nepsneeuw smelt tenslotte.”
Duurzaam
Hoewel het beoogde doel was om de Winterspelen in Beijing duurzaam te houden, blijkt dat dat idee nu wel van de baan is. Niet alleen zijn de Spelen heel energie- en waterintensief geworden, er zijn ook veel chemicaliën nodig om te voorkomen dat de nepsneeuw smelt. En die chemicaliën zijn tevens slecht voor het milieu.
Gevaarlijk
Maar niet alleen natuurbeschermers zijn ontevreden met de ontwikkelingen. De grote hoeveelheden nepsneeuw kunnen namelijk ook een gevaar vormen voor de aan de Spelen deelnemende atleten. Zo creëert het een oppervlak dat voor veel sporters onvoorspelbaar en potentieel gevaarlijk is. “Als een superpipe alleen gevormd wordt uit nepsneeuw, kan de pijp uit massief ijs gaan bestaan,” waarschuwt de Schotse freestyleskiër Laura Donaldson. “Dit is gevaarlijk voor atleten, sommigen zijn zelfs overleden.”
Toename blessures
Ook de Canadese freestyleskiër Philippe Marquis vertelt over de ‘enge veranderingen van het landschap en gletsjers’ die hij de afgelopen jaren heeft gezien. Hij beschrijft de toename van psychische problemen bij sneeuwsporters en blessures veroorzaakt door het gebrek aan oefening op sneeuw. “Dat leidt tot een extra druk om te presteren wanneer er een kans is,” zegt hij. “De omstandigheden zijn absoluut gevaarlijker dan wat we eerder hebben gezien. Atleten voelen de drang om hun grenzen te verleggen, zelfs als de omstandigheden niet optimaal zijn.” Daarnaast uit ook de Tsjechische biatleet Jessica Jislová haar zorgen over de aanhoudende trend van onstabiel winterweer en de bijbehorende afname van de hoeveelheid gevallen sneeuw. “Extreme weersveranderingen kunnen echt gevaarlijk zijn voor atleten,” onderstreept ze.
Toekomst van de wintersport
De boodschap is dan ook duidelijk: door de mens veroorzaakte opwarming bedreigt de toekomst van de wintersport. Het vermindert ook het aantal klimatologisch geschikte locaties voor de Olympische Winterspelen. De onderzoekers uit het rapport raden Olympische planningscomités dan ook aan om milieuoverwegingen en duurzaamheid in overweging te nemen bij het kiezen van toekomstige locaties voor de Olympische Winterspelen en Paralympische Spelen. “Beijing 2022 is niet uniek in het omgaan met problemen met een gebrek aan sneeuw: dit is een terugkerend probleem in berggebieden over de hele wereld,” zegt Kellison. “Ons doel is dan ook niet om Beijing naam en schande te maken, maar we wilden wel de uitdagingen laten zien en hopelijk een gesprek starten over hoe sportevenementen zich kunnen aanpassen aan een veranderend klimaat.”
Het team stelt voor om diepgaander onderzoek te doen naar de effecten van nepsneeuw en de optimale omgevingen voor training en competitie in de wintersport. “We verwachten dat het veranderende klimaat de afhankelijkheid van kunstmatige sneeuw alleen maar zal vergroten,” zegt Kellison. “Het is daarom belangrijk om beter te gaan begrijpen hoe we dit efficiënter kunnen doen en op een manier die de impact op het milieu beperkt. Bovendien is het noodzakelijk om ervoor te zorgen dat degenen in de sneeuw – of ze nu voor het eerst op de hellingen zijn of een berg af sjezen tijdens een Olympische wedstrijd – veilig zijn.”