En dat is niet de enige spannende vondst die recent in de woestijn van Judea is gedaan.
Onderzoekers zijn voor het eerst in meer dan een halve eeuw weer op fragmenten van een Dode Zee-rol gestuit. Het is dan ook een ontzettend bijzondere en zeldzame vondst. Maar dat is nog niet eens het enige. Want in dezelfde grot trof het team naast de broze stukjes van een bijbelse boekrol, ook nog hele andere spannende vondsten aan.
De Dode Zee-rollen zijn bijzondere artefacten die tussen 1947 en 1956 in grotten nabij de ruïnes van Qumran – gelegen aan de westelijke Jordaanoever – zijn ontdekt. De meeste boekrollen bevatten Hebreeuwse tekst, maar er zijn er ook enkele die Aramese en Griekse teksten herbergen. De meeste teksten zijn aan perkament toevertrouwd. Enkele anderen rusten op papyrus. De boekrollen stammen uit de periode tussen 250 voor en 50 na Christus. Van de meeste boekrollen zijn slechts fragmenten teruggevonden. In de afgelopen decennia hebben onderzoekers gepoogd om de manuscripten met behulp van die fragmenten te reconstrueren. Op basis van die studies wordt aangenomen dat het om zo’n 950 verschillende manuscripten gaat. De onderwerpen lopen uiteen. Sommige boekrollen bevatten kopieën van Bijbelboeken. Maar er zijn ook apocriefe werken bij: religieuze teksten die niet tot de officiële joodse Bijbelboeken behoren. Daarnaast zijn er manuscripten gevonden die handelen over magie, de eindtijd en astrologie. Alle teksten zijn stuk voor stuk van waarde, omdat ze meer onthullen over zowel de Joodse samenleving in de Hellenistische en Romeinse periode als over de oorsprong van het Christendom. Naast de fragmenten die tijdens officiële opgravingen zijn teruggevonden, zijn er ook fragmenten die via handelaren onder de aandacht van wetenschappers zijn gekomen. Met name veel van die recent aangeboden fragmenten blijken echter vervalsingen te zijn.
“Dit is een verhaal dat je niet elke dag hoort,” schrijft de trotste Israel Antiquities Authority op hun Facebookpagina. “Vandaag onthullen we de prachtige en zeldzame vondsten die we tijdens een uitdagende operatie in de de woestijn van Judea hebben gedaan.” Natuurlijk spant de ontdekking van nieuwe fragmenten van een Dode Zee-rol de kroon. Maar ook de andere gevonden artefacten zijn heel uitzonderlijk.
Andere vondsten
Het team trof in dezelfde grot een voorraad munten aan en – nog bijzonderder – een 6000 jaar oud gedeeltelijk gemummificeerd skelet van een kind dat in doeken was gewikkeld. Daarnaast vonden de onderzoekers een buitengewoon goed bewaard gebleven mand, die waarschijnlijk zo’n tienduizend jaar oud is. “Voor zover we weren is dit de oudste volledig intacte mand die ooit is gevonden,” zo schrijft de Israel Antiquities Authority.
De onderzoekers denken dat de artefacten tijdens de Bar Kochba-opstand in de grot zijn achtergelaten. Deze gebeurtenis vond van 132 tot 136 plaats en was een opstand van de Joden in de provincie Judea tegen de Romeinse overheersers. Waarschijnlijk zijn Joodse rebellen naar de desbetreffende grot gevlucht, waar ze hun prestigieuze artefacten verstopten. Wat met name opvalt is dat de artefacten in bijzonder goede staat verkeren. Dat is waarschijnlijk te danken aan de heersende klimatologische omstandigheden in de grot.
Plunderaars
Dat de Dode Zee-rol – naast de andere bijzondere vondsten – nog steeds in de grot verborgen lagen, mag overigens best een wonder heten. Sinds de ontdekking van de eerste Dode Zeerol zo’n 70 jaar geleden, zijn de woestijngrotten het doelwit geworden van plunderaars. “We doen er dan ook alles aan om zeldzaam en belangrijk cultureel erfgoed uit de klauwen van overvallers te redden,” aldus de Israel Antiquities Authority.
En dat is in dit geval gelukt. De vondsten zullen waarschijnlijk een belangrijke bijdrage leveren aan ons begrip over de Joodse cultuur van duizenden jaren geleden.
