Het genoom – van een man die 4500 jaar geleden in Ethiopië stierf – vertelt meer over een mysterieuze migratiestroom.
Het genoom is afkomstig van een schedel die gevonden werd in een grot in Ethiopië. In de grot was het droog en koel en daardoor is het DNA van de man goed bewaard gebleven. Dat het gelukt is om het genoom van deze oude Afrikaanse man volledig in kaart te brengen, is een primeur. Eerder werden genomen van vergelijkbare leeftijd in kaart gebracht, maar die waren altijd afkomstig uit noordelijkere of Arctische gebieden. Het is voor het eerst dat zo’n oud genoom afkomstig uit Afrika – de bron van alle menselijke genetische diversiteit – in kaart is gebracht.
Migratie
Je zou dan ook verwachten dat het genoom veel meer inzicht geeft in de geschiedenis van de mens. En dat klopt. Het genoom geeft met name meer inzicht in een vrij mysterieuze migratiestroom die 3000 jaar geleden plaatsvond en waarbij mensen vanuit het westen van Eurazië weer terugkeerden naar Afrika.
25 procent
De onderzoekers vergeleken het genoom van de oude Afrikaanse man – die dus zo’n 1500 jaar voor deze migratiestroom leefde – met het DNA van moderne Afrikanen. Ze ontdekten dat het DNA van de mensen die vandaag de dag in het oosten van Afrika wonen voor maar liefst 25 procent te herleiden is naar deze migratiestroom. En zelfs in de uithoeken van Afrika – van het westen tot het zuiden – is door toedoen van deze migratiestroom veel Euraziatisch DNA te vinden: ongeveer vijf procent van het DNA van de mensen die hier nu wonen is terug te leiden naar deze migratiestroom.
Het wijst erop dat de migratiestroom veel omvangrijker was dan gedacht. Mogelijk was het aantal mensen dat terugkeerde naar Afrika vergelijkbaar met ongeveer 25 procent van de populatie die toen in de Hoorn van Afrika te vinden was. Die mensen verspreidden zich vervolgens over het continent. De grote vraag is nu: waarom gingen mensen opeens massaal terug naar Afrika? Dat weten de onderzoekers nog niet.