De kloon kan de redding van zijn soort blijken te zijn.
Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd om een przewalskipaard te klonen. Het veulentje is Kurt genoemd. Dat het gelukt is om een przewalskipaard te klonen, is een enorme mijlpaal. Want mogelijk zou dit weleens de redding van de soort kunnen zijn.
Geboren!
Kurt werd geboren op 6 augustus 2020 in de Amerikaanse staat Texas en maakt het goed. “Dit nieuwe veulen is volledig gezond en normaal geboren,” zegt onderzoeker Shawn Walker. “Hij geeft kopstoten, schopt in het rond en drinkt melk bij zijn moeder.” Het niets vermoedende beestje is nu de boeken ingegaan als ’s werelds eerste succesvol gekloonde przewalskipaard. Het gekloonde veulen zal als hij wat ouder is overgeplaatst worden naar het San Diego Zoo Safari Park. En daar staat hem een belangrijke taak te wachten. “Dit veulen zal naar verwachting een van de genetisch meest belangrijke individuen van zijn soort zijn,” aldus onderzoeker Bob Wiese.
Het przewalskipaard stierf in 1960 in het wild uit; in 1967 werd het dier voor het laatst in het wild op de Mongoolse steppe gezien. Omdat rond 1900 een aantal veulens gevangen was genomen, was het paardenras nog wel in dierentuinen te bewonderen. Intensieve fokprogramma’s hebben vervolgens een belangrijke bijdrage geleverd aan het herstel van de soort. In de loop van de jaren negentig werden er verschillende kuddes op de graslanden van China en Mongolië geherintroduceerd. Alle nu levende przewalskipaarden zijn echter verwant aan de slechts twaalf przewalskipaarden die meer dan honderd jaar geleden in het wild zijn geboren. Hierdoor is de genetische diversiteit van het ras rigoureus afgenomen.
Klonen
Om dit probleem op te lossen, besloten wetenschappers het befaamde przewalskipaard te klonen. Een nogal spannende onderneming. Geavanceerder voortplantingstechnologieën zijn ondertussen redelijk gangbaar geworden voor gedomesticeerde paarden en runderen. Maar er zijn nog maar weinig bedreigde diersoorten gekloond. Toch bestond de mogelijkheid. In 1980 werd er namelijk DNA van een przewalskipaard in de Frozen Zoo in de Amerikaanse stad San Diego ingevroren. De hengst werd in 1975 in het Verenigd Koninkrijk geboren, werd in 1978 naar de Verenigde Staten verscheept waar hij verbleef tot zijn dood in 1998. Het nieuw geboren veulentje is nu voortgekomen uit het opgeslagen DNA van deze hengst.
Genetische variatie
De geboorte van het veulen zal de genetische diversiteit van de soort doen herleven. Het in standhouden van genetische variatie is namelijk een belangrijk onderdeel van het verzekeren van het voortbestaan van het przewalskipaard. Naarmate de nieuwe kloon volwassen wordt, is het de bedoeling dat hij zich succesvol voortplant. En daarmee zal hij voor belangrijke genetische variatie binnen de bestaande populatie przewalskipaarden zorgen. “We hopen dat hij genetische variatie zal terugbrengen die heel belangrijk is voor de toekomst van de populatie przewalskipaarden,” aldus Walker.
Bedreigde diersoorten
Tegelijkertijd biedt de succesvolle geboorte van een gekloond, bedreigd diersoort ook hoop voor andere dieren die op het puntje van de afgrond staan. “De geboorte vergroot de kans op genetische redding van bedreigde wilde diersoorten,” zegt onderzoeker Ryan Phelan. “Geavanceerde voortplantingstechnieken – waaronder klonen – kunnen soorten redden doordat het ons in staat stelt de genetische diversiteit te herstellen die anders door de tijd heen verloren zou gaan.” De succesvolle geboorte van Kurt laat zien hoe technieken kunnen worden gebruikt voor inspanningen voor de instandhouding van bedreigde diersoorten.
De onderzoekers kunnen hun geluk niet op. “Toen Frozen Zoo werd opgericht, was een belangrijke doelstelling dat de dierentuin zou worden gebruikt voor doeleinden die op dat moment nog niet mogelijk waren,” zegt onderzoeker Oliver Ryder. “Nu leveren de levende cellen opgeslagen in de dierentuin een belangrijke bijdrage aan het terugdraaien van het verlies van genetische diversiteit en dragen bovendien bij aan een gezonde populatie przewalskipaarden. De cellen van honderden przewalskipaarden bevinden zich in de Frozen Zoo. Deze vormen de basis voor nieuwe mogelijkheden, zoals wetenschappelijk onderzoek om soorten in de toekomst te kunnen behouden.”
