Voor het eerst een interstellaire planetoïde ontdekt die zich in ons zonnestelsel thuis voelt

De planetoïde is er al 4,5 miljard jaar en is niet meer van plan om weg te gaan.

Vorig jaar ontdekten onderzoekers de allereerste interstellaire planetoïde: ‘Oumuamua. En nu is opnieuw een interstellaire migrant ontdekt: planetoïde (514107) 2015 BZ509. In tegenstelling tot ‘Oumuamua – die op doortocht is en zich uit ons zonnestelsel haast – heeft 2015 BZ509 zich echter in ons zonnestelsel gevestigd. Dat schrijven onderzoekers in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. Ze baseren zich onder meer op simulaties.

Retrograde omloopbaan
De planetoïde (514107) 2015 BZ509 is een vreemde eend in de bijt. Observaties wijzen uit dat de ruimtesteen er een retrograde omloopbaan op na houdt. Dat betekent dat deze – ten opzichte van alle planeten en de meeste andere objecten in ons zonnestelsel – in tegenovergestelde richting rond de zon cirkelt. En dat is vreemd. “Hoe de planetoïde op deze manier kan bewegen terwijl deze de baan van Jupiter deelt, was tot voor kort een mysterie,” zo stelt onderzoeker Fathi Namouni. “Als 2015 BZ509 in ons zonnestelsel geboren zou zijn, zou deze in dezelfde richting moeten bewegen als alle andere planeten en planetoïden.” Al die planeten en planetoïden zijn namelijk voortgekomen uit een gas- en stofschijf die miljarden jaren geleden rond de jonge zon cirkelde en dus de draairichting van de objecten die deze genereerde, bepaalde.

Simulaties
In een poging de retrograde baan van (514107) 2015 BZ509 te verklaren, voerden de onderzoekers simulaties uit. Ze simuleerden de locatie die de planetoïde door de tijd heen, had. Daarbij gingen ze terug tot zo’n 4,5 miljard jaar geleden: de periode waarin de planeten die ons zonnestelsel rijk is, net ‘af’ waren. En de simulaties tonen aan dat (514107) 2015 BZ509 in die tijd al in tegenovergestelde richting rond de zon cirkelde. Het kan maar één ding betekenen: de planetoïde is niet voortgekomen uit de gas en stofschijf rond de zon.

Hier zie je de stellaire kraamkamer NGC 604. In een vergelijkbare omgeving werd onze zon geboren. Sterren zitten er dicht op elkaar gepakt, waardoor ze onder meer planetoïden kunnen uitwisselen. Afbeelding: NASA / Hubble Heritage Team (AURA / STScI).
Gestolen
De onderzoekers vermoeden dat (514107) 2015 BZ509 eigenlijk in een ander systeem thuishoorde, maar door onze zon is ‘gestolen’. “Immigratie van planetoïden uit andere stersystemen vond plaats doordat de zon geboren werd in een dichtbevolkt stercluster, waar elke ster zijn eigen uit planeten en planetoïden bestaand systeem had,” aldus onderzoeker Helena Morais. “Het feit dat de sterren dicht bij elkaar stonden, zorgde er – geholpen door de zwaartekracht van de planeten – voor dat deze systemen elkaar aantrokken en planetoïden van elkaar afnamen en invingen.”

En nu hebben we dus voor het eerst zo’n van een andere stersysteem gestolen planetoïde ontdekt. Het is een waardevolle ontdekking, want (514107) 2015 BZ509 is getuige geweest van de kinderjaren van ons zonnestelsel en kan meer inzicht geven in de omstandigheden waaronder ons zonnestelsel is ontstaan. Bovendien sluiten de onderzoekers niet uit dat immigranten zoals (514107) 2015 BZ509 een cruciale rol hebben gespeeld in de evolutie van het zonnestelsel en uiteindelijk zelfs een bijdrage hebben geleverd aan het ontstaan van leven. “Aangezien elk stersysteem een onderscheidende chemische samenstelling heeft, kunnen immigrerende planetoïden zoals (514107) 2015 BZ509 ons zonnestelsel verrijkt hebben met elementen die hier van nature niet voorkwamen,” aldus Morais. “Op die manier kunnen ze hebben bijgedragen aan het ontstaan van leven op aarde.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd