In Marokko is een dinosaurus met een vinachtige staart teruggevonden, die zich als een vis in het water moet hebben gevoeld.
Tot op heden werd altijd aangenomen dat dinosaurussen uitsluitend op het land leefden. Maar een nieuwe studie veegt deze theorie hardvochtig van tafel. Het team komt namelijk met onomstotelijk bewijs dat de roofzuchtige Spinosaurus aegyptiacus zijn leven in het water doorbracht. Hij beschikte namelijk over een vinachtige staart waarmee hij onder water op prooien kon jagen. Het is voor het eerst dat onderzoekers zo’n bijzondere aanpassing bij een dinosaurus aantreffen.
Skelet
Het onderzoeksteam baseert zich op een grondige analyse van het ’s werelds enige bestaande skelet van een Spinosaurus aegyptiacus, dat over de jaren in delen is teruggevonden. Het skelet is niet alleen bijzonder vanwege zijn unieke karakter, maar ook omdat dit het meest complete skelet van een roofzuchtige dinosaurus uit het Krijt is die het vasteland van Afrika bewoonde. Het skelet werd namelijk gevonden in de zogenoemde ‘Kem Kem Group’, een regio in de Marokkaanse Sahara. Hoewel deze woestijn vandaag de dag een droge en dorre omgeving voorstelt, herbergde deze in vervlogen tijden een enorm riviersysteem.
Eigenschappen
Het is niet voor het eerst dat onderzoekers zich over de fossiele resten van Spinosaurus aegyptiacus hebben gebogen. De eerste fossiele resten van het dier werden in 2008 ontdekt, waarna meerdere studies op poten werden gezet. In deze vervolgonderzoeken kwamen wetenschappers tot de conclusie dat het beest een visetende dinosaurus moet zijn geweest, die trekjes van een amfibische levensstijl vertoonde. Dit blijkt bijvoorbeeld uit zijn relatief korte achterpoten, brede voeten en langwerpige kaken met kegelvormige tanden. Destijds werd al voorzichtig geopperd dat de Spinosaurus aegyptiacus mogelijk een echte, in het water levende dinosaurus was. Deze theorie kon echter op veel kritiek rekenen, voornamelijk omdat het skelet geen uitgesproken botstructuren vertoonde die voor de dino nodig moeten zijn geweest om zich door het water te kunnen verplaatsen.
Staart
Tussen 2015 en 2019 besloten onderzoekers terug te keren naar de vindplaats van de Spinosaurus aegyptiacus. Hier troffen ze tot hun vreugde nog meer onderdelen van het skelet aan. Maar de meest verrassende vondst was een complete, vinachtige staart. Om deze staart goed te kunnen beoordelen, besloot het team de anatomie van de staart digitaal vast te leggen. Vervolgens vergeleken ze de zwemprestaties van de Spinosaurus-staart met de staarten van andere dieren, waaronder andere dinosaurussen, krokodillen en salamanders.
Naar aanleiding van deze analyse kwamen de onderzoekers tot een opvallende conclusie. De resultaten wijzen er namelijk op dat de staart toebehoort aan een heus zwemmend ‘riviermonster’ dat in het water vertoefde en zijn staart kon gebruiken om zich door het water te verplaatsen. Het betekent dat Spinosaurus aegyptiacus zijn staart heen en weer kon bewegen om zich op die manier door het water voort te stuwen. “Deze ontdekking rekent voor eens en altijd af met het idee dat er nooit waterdinosaurussen hebben bestaan,” zegt onderzoeker Nizar Ibrahim. “Spinosaurus aegyptiacus jaagde in het water actief op prooien. En niet alleen in ondiep water waar hij geduldig wachtte op voorbij zwemmende vissen; waarschijnlijk bracht deze dino het grootste deel van zijn leven in het water door.”
Familieleden
De bijzondere ontdekking wijst er mogelijk op dat ook meerdere familieleden van de Spinosaurus in het water leefden. En dat zou betekenen dat er een wijd scala aan dinosaurussen de Marokkaanse rivieren onveilig maakten. “Deze ontdekking opent onze ogen voor een hele nieuwe wereld aan mogelijkheden voor dinosauriërs,” zegt Ibrahim. “Het voegt niet alleen iets toe aan het bestaande verhaal, maar begint ook een nieuw verhaal. Bovendien verandert het drastisch ons begrip over dinosaurussen en wat we over hen dachten te weten. In de meer dan 220 miljoen jaar durende evolutie van dinosauriërs hebben we nog nooit een dier zoals deze aangetroffen. En dat is behoorlijk opmerkelijk.”
De bevindingen uit de studie bewijzen maar weer dat de rivieren in de Kem Kem Group gevuld waren met roofzuchtige en enge zeedieren die je liever niet had willen tegenkomen. Ook al eerder stelden onderzoekers dat er in de rivieren angstaanjagende vissen en haaien te vinden waren die in griezelboeken niet zouden misstaan. De Sahara van 100 miljoen jaar geleden is dan ook door wetenschappers aangewezen tot de gevaarlijkste plaats in de geschiedenis van de aarde. En daar kun je je nu vast ook wel voorstelling van maken.