Je dacht dat sommige mensen je de oren van het hoofd kletsen? Vissen kunnen er ook wat van.
Er wordt behoorlijk wat gekletst onder de golven. Tot die opmerkelijke conclusie komen onderzoekers in een nieuwe studie, gepubliceerd in het vakblad Ichthyology & Herpetology. Bekend was dat sommige vissen geluidjes maken. Maar nu blijkt dat de meeste echt enorme ‘praters’ zijn.
Geluiden
Dat sommige vissen af en toe wat klanken voortbrengen, is zoals gezegd niets nieuws. “Dat weten we eigenlijk al heel lang,” vertelt onderzoeker Aaron Rice. “Het geluid dat deze vissen maken werd echter altijd gezien als zeldzame eigenaardigheden. En dus besloten we te bestuderen of dit inderdaad eenmalige aangelegenheden zijn, of dat vissen veel vaker met elkaar praten.”
Studie
In de studie bestudeerden de onderzoekers straalvinnigen; een omvangrijke en diverse klasse van gewervelde vissen die zo’n 99 procent van ’s werelds bekende vissoorten uitmaken. Vervolgens bogen ze zich over bestaande opnames van visgeluiden en wetenschappelijke artikelen die deze fenomenen beschrijven. Ook bestudeerden ze de anatomie van een vis; zijn ze überhaupt uitgerust met organen die het voortbrengen van geluid mogelijk maken? “Dankzij decennia van fundamenteel onderzoek naar de evolutionaire relaties van vissen, kunnen we nu goed onderzoeken hoe verschillende functies en gedragingen zijn geëvolueerd in de ongeveer 35.000 bekende vissoorten,” aldus onderzoeker William Bemis.
Communicatie
Het leidt tot een verrassende ontdekking. Want het team stuitte op maar liefst 175 families – tweederde van de vissoorten – die communiceren door middel van geluid. En dat is niet iets van tegenwoordig. Door de stamboom van vissen te onderzoeken, ontdekten de onderzoekers dat communicatie al miljoenen jaren een belangrijke rol speelt. Sommige vissen ‘praten’ zelfs al minstens 155 miljoen jaar!
Luister hier naar het geluid van een porichthys en hier naar de klanken van een holocentrus rufus.
Het lijkt er dus op dat vissen je de oren van het hoofd kletsen. Een verrassend nieuw inzicht. “Communicatie door middel van geluid wordt vaak over het hoofd gezien bij vissen,” zegt onderzoeker Andrew Bass. “Dat komt waarschijnlijk omdat vissen niet gemakkelijk te horen of te zien zijn. Daarnaast heeft wetenschappelijk onderzoek naar akoestische communicatie onder water zich voornamelijk gericht op walvissen en dolfijnen. Maar vissen hebben ook stemmen.”
Gespreksonderwerpen
Waar vissen het over hebben? Vrijwel over dezelfde dingen als wij: seks en eten. Volgens Rice proberen vissen door middel van geluid een partner aan te trekken, een voedselbron of territorium te verdedigen of laten ze met voortgebrachte klanken weten waar ze zijn.
De onderzoekers zijn van plan om de geluiden die vissen maken te blijven bestuderen. “Onze studie laat zien dat zoveel meer dieren communiceren dan gedacht,” stelt Rice. “Meer dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden. Daarnaast kunnen vissen echt alles. Ze ademen lucht, ze kunnen vliegen, ze eten van alles en nog wat én maken geluid. Op dit moment kan niets me meer verbazen.”