Vikingen namen hun huisdieren mee op rooftocht

Neem je graag je hond overal mee naar toe? Je bent niet de enige. Het is zelfs van alle tijden. Want ook Vikingen stapten niet aan boord van het Vikingschip zonder hun geliefde hond of paard.

Een huisdier kan veel voor je betekenen. Zoveel zelfs, dat je ‘m het liefst altijd bij je hebt. Dat moeten Vikingen ook zo hebben ervaren. Archeologen hebben namelijk solide wetenschappelijk bewijs gevonden dat suggereert dat deze Scandinavische veroveraars de Noordzee overstaken en in Groot-Brittannië arriveerden mét hun honden en paarden.

Heath Wood
Dat concluderen onderzoekers na analyse van menselijke en dierlijke overblijfselen gevonden in Heath Wood; de enige bekende Viking-begraafplaats gelegen in het Engelse graafschap Derbyshire. Het team bemonsterde kleine, gecremeerde dijbeen- en schedelfragmenten. De resten behoorden waarschijnlijk toe aan twee volwassenen, één kind en drie dieren – een paard, een hond en mogelijk een varken.

Dierlijke en menselijke overblijfselen, aangetroffen op de begraafplaats Heath Wood. Afbeelding: Julian Richards, University of York

Het feit dat deze overblijfselen werden gecremeerd, suggereert een sterke Scandinavische invloed, aangezien men in Groot-Brittannië hun doden niet cremeerden, maar begroeven. De geanalyseerde overblijfselen worden dan ook in verband gebracht met het Grote heidense leger – een Vikingleger dat in de late 9e eeuw een groot deel van Engeland plunderde en veroverde.

Strontium
In het bijzonder bestudeerde het team strontiumisotopen in de overblijfselen. En dat leidt tot een interessante ontdekking. Het strontium aangetroffen bij zowel één persoon als alle dieren, blijkt namelijk sterk te verschillen van de lokale strontiumverhoudingen. Na verdere analyse vermoeden de onderzoekers dat de persoon en de dieren afkomstig zijn uit Scandinavië. Kort na hun aankomst in Groot-Brittannië zijn ze waarschijnlijk gestorven.

Meer over strontium
Strontium is een natuurlijk element, dat onder andere in rotsen, de bodem, water en planten zit. Wanneer mensen en dieren die planten eten of water drinken, krijgen ze strontium binnen. Dit nestelt zich vervolgens in de delen van het menselijk lichaam die kalk bevatten, zoals botten en tanden. De verhoudingen van het element zijn over de hele wereld weer anders. En dus kunnen onderzoekers dankzij strontium achterhalen waar iemand precies vandaan komt.

De studie schept een nieuw beeld van de woeste Vikingen die naar Groot-Brittannië kwamen om te plunderen. Want het lijkt erop dat Vikingen hun huisdieren meenamen op rooftocht. Al in de negende eeuw na Christus staken ze met hun honden en paarden de Noordzee over. “Dit roept belangrijke vragen op over het belang van specifieke dieren voor Vikingen,” aldus onderzoeksleider Tessi Löffelmann.

Varken
In welke hoedanigheid het varken naar Groot-Brittannië is afgereisd, weten de onderzoekers nog niet helemaal. Zo zou het kunnen dat het aan boord van het Vikingschip al niet meer leefde. In plaats daarvan was het varkensfragment misschien een speelstuk dat onderdeel uitmaakte van een spel. Ook kan het mogelijk een talisman zijn geweest, dat bescherming moest bieden tegen gevaar, ziekte en ongeluk.

Stelen
Volgens de onderzoekers duiden de bevindingen erop dat Vikingen niet alleen dieren stalen toen ze in Groot-Brittannië arriveerden, zoals veel verslagen uit die tijd beschrijven. “Onze belangrijkste, primaire bron, de Angelsaksische kroniek, beschrijft hoe de Vikingen de paarden van de lokale bevolking in beslag namen,” zegt Löffelmann. “Maar dit was duidelijk niet het hele verhaal. Ze vervoerden hoogstwaarschijnlijk ook dieren op hun eigen schepen.”

Belangrijk persoon
Dat is overigens niet het enige nieuwe inzicht. Zo vermoedt het team dat de gevonden Viking op Heath Wood een belangrijk persoon moet zijn geweest. De overblijfselen van hemzelf en de dieren werden namelijk op dezelfde brandstapel aangetroffen. Het betekent dat hij samen met zijn hond en paard werd gecremeerd. En dat suggereert dat hij waarschijnlijk een hoge positie bekleedde en in staat was zijn huisdieren mee naar Groot-Brittannië te nemen.

Al met al lijkt het erop dat ook de oude Vikingen om hun huisdieren gaven. “Onze studie laat zien dat Vikingleiders mogelijk erg gesteld waren op hun paarden en honden en deze vervolgens uit Scandinavië meebrachten,” zegt onderzoeker Julian Richards. “De dieren werden uiteindelijk zelfs geofferd, zodat ze samen met hun eigenaren konden worden begraven.”

Bronmateriaal

"Vikings crossing the North Sea to Britain brought their horses, dogs and other animals" - PLOS (via EurekAlert)

"First solid scientific evidence that Vikings brought animals to Britain" - Durham University (via EureAlert)

Afbeelding bovenaan dit artikel: Nejron (via canva.com)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd