Wetenschappers hebben in een drooggelegd Deens fjord een bijzondere ontdekking gedaan. Ze troffen er voetstappen aan van mensen uit de Steentijd. De voetstappen werden 5000 jaar geleden waarschijnlijk door vissers achtergelaten.
De archeologen deden hun ontdekking op het Deense eiland Lolland. “Dit is echt heel bijzonder: voetstappen van mensen vinden,” stelt archeoloog Terje Stafseth. “Normaal ontdekken we hun afval in de vorm van gereedschappen en aardewerk, maar hier hebben we compleet andere sporen uit het verleden: voetstappen achtergelaten door een mens. We zijn vertrouwd met de voetstappen van dieren, maar voor zover ik weet zijn we in de Deense archeologie nog nooit menselijke voetstappen uit de Steentijd tegengekomen.”
Kieuwnetten
De onderzoekers ontdekten de voetstappen rond een enkele meters lang systeem bestaande uit kieuwnetten die op palen waren vastgezet. De netten werden in een ondiep deel van de fjord geplaatst. Wanneer het vloed werd, steeg het water en liepen de netten vol met vis. De voetstappen en de netten bewijzen dat mensen in de Steentijd al volop in dit kustgebied actief waren. En dat moet niet gemakkelijk zijn geweest. Onderzoeken hebben aangetoond dat er continu reparaties plaats moesten vinden om de kieuwnetten te kunnen behouden. De netten konden tijdens overstromingen namelijk flink beschadigen.
Reddingsoperatie
De voetstappen naast de kieuwnetten bewijzen dat de populatie nog geprobeerd heeft om delen van deze kieuwnetten te redden alvorens het hele systeem onder water kwam te staan en bedekt werd met zand. De onderzoekers vermoeden – op basis van de voetstappen – dat twee mensen kort na of nog tijdens een storm die een kieuwnet vernietigde het water in stapten om het net te redden. “De onderzoeken hebben aangetoond dat de Steentijd-populatie het systeem herhaaldelijk repareerde en delen ervan verplaatste om zich ervan te verzekeren dat het altijd werkte en dat het de optimale positie had ten opzichte van de kust en stromingen. We waren in staat om de voetstappen te volgen en te achterhalen hoe belangrijk het systeem voor deze mensen was.”
Dat de voetstappen – die dus zeker aan twee mensen toebehoren – zo goed bewaard zijn gebleven, is te danken aan de heftige weersomstandigheden waarin deze mensen ze achterlieten. Zodra ze de voetstappen in de zachte, modderige ondergrond achterlieten, werden deze gevuld met zand dat door de woeste zee werd meegebracht.