Onder sommige omstandigheden hebben bacteriën minder dan een seconde nodig om voedsel dat je hebt laten vallen, te bespringen.
Volgens de vijf-seconden-regel kun je voedsel dat je hebt laten vallen nog prima nuttigen, zolang je het maar binnen vijf seconden opraapt. De achterliggende gedachte? Bacteriën hebben tijd nodig om op je voedsel te arriveren en zouden dat binnen vijf seconden niet redden. Fout gedacht. Zo blijkt uit onderzoek van Rutgers University, verschenen in het blad Applied and Environmental Microbiology.
Experimenten
De onderzoekers baseren hun conclusies op experimenten. Ze keken wat er gebeurde wanneer ze verschillende soorten voedsel – watermeloen, brood, brood met boter en zachte snoepjes – op verschillende oppervlakken – roestvrij staal, keramische tegels, hout en karpet – lieten vallen. Op de verschillende oppervlakken werden bacteriën aangebracht die behoren tot de soort Enterobacter aerogenes. Deze bacterie is verwant aan Salmonella, maar is geen ziekteverwekker en komt van nature in ons spijsverteringskanaal voor. De verschillende soorten voedsel werden minder dan één seconde, vijf, 30 of 300 seconden op het oppervlak gelegd. De onderzoekers werkten dus met verschillende oppervlakken en verschillende soorten voedsel. Ook verschilde de tijd die het voedsel op de grond doorbracht. Het resulteerde in 128 verschillende scenario’s die elk 20 keer werden gerepliceerd. Dat resulteerde weer in 2560 experimentjes. Na elk experiment werd gekeken hoeveel bacteriën op het voedsel zaten.
Watermeloen
Uit het onderzoek bleek dat watermeloen de meeste bacteriën telde. Niet zo verrassend, stelt onderzoeker Donald Schaffner. “Bacteriën hebben geen benen, ze bewegen met vocht en hoe natter het voedsel, hoe groter de kans op een transfer.”
Vloerbedekking
Verrassender is dat je voedsel – als je het dan toch moet laten vallen – het beste op vloerbedekking terecht kan laten komen. In vergelijking met tegels en roestvrijstaal draagt karpet vrij weinig bacteriën over op voedsel. “De topografie van het oppervlak en voedsel lijkt een belangrijke rol te spelen in de bacteriële transfer,” stelt Schaffner.
Het onderzoek onderschrijft een eerdere studie die stelde dat langduriger contact resulteerde in meer bacteriën in voedsel. Er zit dus een kern van waarheid in de vijf-seconden-regel: hoe langer je wacht met het oprapen van het voedsel, hoe meer bacteriën erop zullen zitten. Maar de conclusie dat voedsel helemaal geen bacteriën telt als je het binnen vijf seconden opraapt, is onjuist. In sommige omstandigheden bleken de bacteriën namelijk minder dan een seconde nodig te hebben om voedsel te besmetten. “De vijf-seconden-regel is duidelijk een te eenvoudige voorstelling van wat er gebeurt wanneer bacteriën van een oppervlak op voedsel overstappen.”