Bij de video over kleding staan 99 reacties, sommigen vinden dat ze helemaal niet gevoelig zijn voor kleding en identiteit, maar de meesten voelen wel wat voor de argumenten uit de video. Tom Giesbers reageert onder de video op deze pagina op een paar van de meest in het oogspringende vragen. Kleding maakt de mens! Dat zeiden de Romeinen al.
Tom beantwoordt de vragen van kijkers van de Universiteit van Nederland-video.
Commentator AnitaMeijer19 stelt: Je bent niet de auto die je rijdt. Je bent niet de kleding die je draagt. Je laat zien wie je bent door je doen en laten.
Tom Giesbers: “Wie je bent is een vraag die de filosofie al eeuwenlang bezighoudt. Ik denk niet dat je geheel bepaald wordt door je kledingkeuze. Soms kleden we ons wel zoals we ons op dat moment voelen. Ook worden we vaak geconfronteerd met het feit dat andere mensen ons wel behandelen volgens de verwachtingen die onze kleding hen geeft. Dat is in feite een opgave aan onszelf: we kunnen kiezen om ons daartegen te verzetten, of daarop in te spelen. Van bepaalde kleding hebben we als maatschappij ook bepaalde verwachtingen, waar we ons niet helemaal los van kunnen maken. Op die manier, doordat verwachtingen een beroep op ons doen, heeft kleding een aanzienlijk aandeel in de manier waarop we ons manifesteren. Als filosoof denk ik niet dat we een geheime persoonlijke kern hebben. Uiteindelijk zijn we toch grotendeels hoe we ervoor kiezen om ons te gedragen. En dat gedrag vertonen we heel vaak onder andere mensen.
cornebeusekom3575 vindt dat het allemaal weer aan de Consumptiemaatschappij bijdraagt, “jammer vind ik dat…” schrijft deze commentator.
T: “De kledingindustrie heeft zeker onwenselijke en vaak ook onmenselijke proporties aangenomen. In onze cursus Kleding Spreekt! Belichten we veel van die aspecten uitvoerig. Toch hoeft aandacht voor kleding niet gelijk te staan aan een verhoogde kledingconsumptie. Er is tegenwoordig steeds meer aandacht voor vintage, waarbij afgedankte kleding een nieuw leven wordt ingeblazen. Ook kun je je verdiepen in het verduurzamen van je kledingkast, bijvoorbeeld door een door een beperkt aantal kledingstukken variabel in te zetten in verschillende combinaties of door te leren om je kleding te repareren, of zelfs samen te stellen uit oude kledingstukken.“
stineke3021 zegt: Kleding.. ik ben er niet mee bezig. Ik ben een textielmens. Draag wat ik wil (dat kan 20 jaar oud zijn) soms koop ik iets uitbundigs. Maar ook dat draag ik weer jarenlang. Je hebt dan geen probleem met kiezen. En werkt niet mee aan de weggooi maatschappij.,15
T: “Mooi dat je zo weinig nieuwe producten hoeft te kopen en dat je je zo prettig voelt dat je je kleding lang kunt dragen. En die paar keren dat je iets nieuws koopt lijkt de keuze toch wel weer significant voor je te zijn (je noemt het zelfs uitbundig). Daar zien we wellicht toch wel weer dat proces van nadenken over de manier waarop je je identiteit uitdraagt.“
luddynewschannel1405 vindt: Je doen en laten is o.a. wat je draagt en wat je eet.
T: “Dat ben ik helemaal met je eens. Helemaal sluitend zijn we natuurlijk nooit ons gedrag en onze verschijning, maar voor anderen zijn we dat wel. Soms verstrikken we onze identiteit te veel in een kledingstijl, maar we hebben ook erg de neiging om afstand te nemen van onze verschijningskeuzes.”
ivarvanderknaap1247 ziet het zo: Kleding is handel .. gaat dus om geld verdienen. Eigenlijk dus niet zo interessant.
T: “Met alle aspecten van ons leven wordt geld verdiend. Een ondernemer zou kleding misschien daarom juist interessant vinden. Toch begrijp ook de impuls om handel minder interessant te vinden. Er zijn dingen die veel essentiëler zijn voor ons dan handel. Dat is ook een beetje wat ik met dit verhaal heb willen betogen: we maken hele belangrijke keuzes over onszelf en de ontwikkeling van onszelf met kleding, en misschien moeten we het niet aan de handel overlaten om die keuzes voor ons te maken. In de filosofie kijken we wel vaker onder de spreekwoordelijke motorkap. Zaken die op het eerste gezicht niet zo interessant lijken blijken dan toch relevanter en ingrijpender.”
evelinejansen2298 schrijft: “Als ik bijvoorbeeld een presentatie moet geven op de uni, doe ik bewust een nette chique outfit aan omdat ik merk dat ik me daar zelfverzekerder en mooier in voel. Dan praat ik makkelijker met mensen en ben ik minder onzeker. De keuze van de kleding die ik op een dag draag draagt zeker bij aan mijn gevoelsbeleving van die dag.”
T: “Inderdaad. Met een outfitkeuze kun je soms een gevoel oproepen dat je die dag graag zou hebben. Daar speelt ook een wisselwerking tussen hoe je in die outfit wordt gezien, hoe je denkt dat je wordt gezien, en hoe je wil dat je wordt gezien. Met het resultaat zou je kunnen zeggen dat er sprake was van een succesvolle performance. De mogelijkheid om je zo te voelen en gedragen zat altijd al in je, maar de kleding en de verwachtingen daaromheen helpen je met het belichamen en uitvoeren van het gewenste resultaat.“
svanvoorthuizen2886 zegt: “Mensen kopen een story, ze kopen geen outfit maar een story.”
T: “Dat is een interessante opmerking. We zouden het achterliggende proces van verwachtingen en identiteit dat ik benadruk ook kunnen beschrijven als een verhaal dat je aan jezelf en anderen vertelt. Het kopen van een bepaalde outfit en een bijbehorend verhaal kan ook gebeuren in plaats van dit interne proces. We kopen en dragen dan voornamelijk een marketingverhaal zonder onszelf daar nadrukkelijk in te plaatsen.”
herryhubert2706 denkt: “Ik denk dat de strekking van deze video in grote lijnen klopt. Veel mensen kleden zich vaak juist anders dan ze zijn, hoewel ik er niet zeker van ben dat dat is wat ze ‘willen’ zijn, maar meer om een bepaalde indruk te wekken.”
T: “Ik denk dat je verschillende dingen kunt zijn door middel van kleding. Een capabele carrièrevrouw of een flitsende danser kunnen in principe naast elkaar bestaan. We kunnen er volgens mij prima vrede mee hebben om in verschillende situaties verschillende versies van jezelf te zijn, zonder in een identiteitscrisis terecht te komen.”
Iemand die het maar ‘gezijk’ (sic) vindt, krijgt reactie van Universiteit van Nederland: Vind je het echt zo’n gezeik? We vonden het zelf wel interessant om hier een keer bij stil te staan.
T: “Het staat je uiteraard volkomen vrij om niet over kleding na te willen denken. Als filosoof opper ik graag mogelijkheden om ons persoonlijke leven te verrijken door na te denken over zaken waar we ons allemaal in meer of mindere mate mee bezig houden. Maar evengoed, als je niet over je kleding wil nadenken sluit dat natuurlijk niet uit dat je ook over andere zaken kunt nadenken. Je wordt er dus geen minder persoon door.“
“Ik vermoed wel dat we nog behoorlijk diep in negentiende-eeuwse genderstereotypen over mode vastzitten. Kijkend naar spotprenten uit die tijd zien we dat vrouwen keer op keer belachelijk worden gemaakt omdat ze meedoen aan modegrillen. Misschien is dat nog steeds een van de achterliggende redenen dat relatief veel mannen zich verzetten tegen een bewuste kledingkeuze.“
marcelkulling3957 haalt een oud gezegde van stal: Kleding maakt de man
T: “Dat spreekwoord hebben we te danken aan de Romeinen, die zeiden: schitterende kleding maakt de mens. Het is, denk ik, niet voor niets zo’n langlevend spreekwoord. Het drukt iets essentieels uit over de mate waarin we met kleding aanspraak kunnen maken op een andere behandeling door onze medemens, op een andere performance.”
“We vertellen ook verhalen over dit inzicht. Mark Twain’s The Prince and the Pauper verhaalt over de rollenwisseling van een arm kind en een prins. Misschien is dit wel de fascinatie van merkkleding en nep-merkkleding: we denken dat we met een bepaalde set kleding ook echt een rijk persoon worden.“
