Verrassend: het waait op komeet 67P/C-G

Onderzoek wijst uit dat er een windje waait op Rosetta’s komeet en dat windje is krachtig genoeg om duintjes te vormen.

Dat schrijven onderzoekers in het blad PNAS. Ze baseren zich onder meer op foto’s die ruimtesonde Rosetta van de komeet maakte. Op die foto’s zijn ‘actieve duintjes’ te zien.

Actieve duintjes
De onderzoekers vergeleken twee foto’s die Rosetta met tussenpozen van komeet 67P/C-G had gemaakt. En op die foto’s waren duintjes te zien die door de tijd heen bewogen, oftewel ‘actief’ waren.

Wind
En dat is een bijzondere ontdekking. Want om duintjes te maken, heb je twee dingen nodig: losliggende sedimenten en winden die sterk genoeg zijn om die sedimenten op een hoop te vegen. Op aarde ontstaat die wind door luchtdrukverschillen in de atmosfeer. Maar komeet 67P/C-G heeft geen dikke, permanente atmosfeer. Hoe kan er dan toch wind ontstaan?

Duin-achtige verschijnselen op komeet 67P/C-G. En rechts zie je stenen die de wind in de weg zaten, waardoor sedimenten achter die stenen zijn blijven liggen. Afbeelding: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team MPS / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA.

Drukverschil
De onderzoekers hebben dat uitgezocht. En ze ontdekten dat de wind ontstaat door een drukverschil tussen de dagzijde van de komeet (deze zijde wordt door de zon beschenen, waardoor deze opwarmt en oppervlakte-ijs sublimeert) en de nachtzijde. Zo ontstaat kortstondig een zwakke atmosfeer. De druk in die atmosfeer is het hoogst wanneer de komeet het dichtst bij de zon staat, maar zelfs dan is de druk nog 100.000 keer lager dan in de aardse atmosfeer. Maar, zo benadrukken de onderzoekers, omdat ook de zwaartekracht op de komeet beperkter is dan op aarde, zijn er dus ook geen heel krachtige winden nodig om de losliggende sedimenten in beweging te brengen.

Ruimtesonde Rosetta arriveerde in 2014 bij komeet 67P/C-G en vergezelde deze op zijn reis richting de zon. In september vorig jaar kwam er een einde aan de missie met de zachte landing van Rosetta op komeet 67P/C-G. Maar dit onderzoek laat maar weer eens zien dat de Rosetta-missie ook nadat deze ten einde kwam nog voldoende verrassingen voor ons in petto heeft.

Bronmateriaal

"Surprising dunes on comet Chury" - CNRS
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door ESA / Rosetta / NAVCAM.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd