Vernoemd naar Darth Vader: dit reusachtige pissebed heerst in de diepzee

Reuzenpissebedden, je vindt ze liever niet in je bed. Dat geldt zeker ook voor een nieuw ontdekt exemplaar dat rond beweegt in de diepe wateren bij Vietnam. Het bijzondere zeeschepsel is liefkozend Bathynomus vaderi gedoopt. Deze diepzeebewoner, die tot de ‘superreuzen’ behoort, dankt zijn naam aan de opvallende vorm van zijn kop. Die lijkt namelijk sprekend op de iconische helm van Darth Vader uit Star Wars.

Reuzenpissebedden, behorend tot het geslacht Bathynomus, zijn fascinerende diepzeebewoners die hun leven op grote diepten doorbrengen. Ze spelen een cruciale rol in het ecosysteem als aaseters en voeden zich met resten van dode zeedieren. Dankzij hun robuuste pantser en vermogen om lange periodes zonder voedsel te overleven, zijn ze perfect aangepast aan de extreme omstandigheden op de bodem van de oceaan. Toch blijft er veel onbekend over deze opmerkelijke dieren, en elke nieuwe ontdekking, zoals Bathynomus vaderi, laat zien hoeveel we nog te leren hebben over het leven in de oceaan.

Met een lengte van 32,5 centimeter en een gewicht van ruim een kilo behoort Bathynomus vaderi tot de grootste isopoden ter wereld. De soort is tot nu toe alleen aangetroffen in de buurt van de Spratly-eilanden tussen de zuidelijke Filipijnen en het zuiden van Vietnam. Maar wetenschappers verwachten dat het zeedier ook elders in de Zuid-Chinese Zee voorkomt.

Precies Darth Vader, vind je niet? Foto: Nguyen Thanh Son

Delicatesse of diepzeegedrocht?
Waar Bathynomus vaderi ooit als waardeloze bijvangst werd beschouwd, is deze reusachtige pissebed de laatste jaren uitgegroeid tot een ware delicatesse in Vietnam. Lokale vissers verkochten ze tot 2017 nog voor een habbekrats, maar inmiddels is de vraag flink gestegen. Culinaire fijnproevers beweren zelfs dat deze kreeftachtigen lekkerder zijn dan een echte kreeft, ook wel de ‘koning van de zeevruchten’ genoemd.

Op markten in Hanoi, Hồ Chí Minhstad en Đà Nẵng bieden kooplui volop levende exemplaren van de reuzenpissebed aan. De isopoden zijn populair geworden bij het grote publiek door influencers op social media. In hun posts vertellen ze waar je de zeedieren kunt kopen en hoe je ze het beste kunt bereiden.

Dr. Nguyen Thanh Son houdt een reusachtig exemplaar vast van een andere soort reuzenisopode die in Vietnam is gevonden (B. jamesi). Hij weegt 2,62 kilo en komt van een vismarkt in Hanoi. Foto: Peter Ng.

Internationale samenwerking leidt tot ontdekking
Het verhaal van de ontdekking van Bathynomus vaderi begon in maart 2022, toen wetenschappers van de Universiteit van Hanoi vier reusachtige isopoden kochten in Quy Nhơn. Ze stuurden twee exemplaren op naar hoofdonderzoeker Peter Ng van het Lee Kong Chian Natural History Museum in Singapore, die een uitgebreide studie naar de bijzondere dieren deed met hulp van collega’s uit Indonesië en Vietnam.

Ook de Indonesische isopodenexpert Conni Sidabalok en Nguyen Thanh Son van de Vietnam National University onderzochten de specimen, waarna het team definitief vaststelde dat ze met een onbekende soort te maken hadden. Ze bundelden alle informatie over Bathynomus vaderi en publiceerden de ontdekking in de eerste helft van 2023 in vakblad ZooKeys.

Een verborgen wereld in de diepzee
De vondst van een gigant als Bathynomus vaderi laat zien hoe weinig we eigenlijk weten over het leven in de diepzee. Dat een dier van dit formaat zo lang onopgemerkt kon blijven, benadrukt hoeveel onderzoek nog nodig is in de Zuidoost-Aziatische wateren. Met de toenemende menselijke activiteit – zoals visserij, olie- en gaswinning, en zelfs mijnbouw in de diepzee – is het cruciaal om deze ecosystemen beter te begrijpen. De duurzame vangst van reusachtige isopoden vormt slechts een van de vele uitdagingen. Een belangrijke eerste stap is om uit te zoeken welke bijzondere levensvormen zich daar eigenlijk allemaal schuilhouden. En dan vinden we ongetwijfeld nog meer spectaculaire zeedieren.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd