Verminderde zonneactiviteit is goed voor het klimaat

 ASTRONOMIE  Met trillende knieën verzamelen wereldleiders en journalisten zich vandaag in Kopenhagen. Want hoe gaan we de klimaatverandering een halt toe roepen? Nou…niet! De zon gaat ons namelijk redden. Tenminste..als die zich koest blijft houden. Natuurlijk komen daar dan wel weer andere problemen voor in de plaats…

Recent kopten de kranten dat de zon dood was. En ja…de zon heeft zich wel eens actiever opgesteld, maar dood is ‘ie allerminst. Op dit moment gebeurt er vrij weinig op de zon, zo bevestigt Madhulika Guhathakurta, onderzoeker bij NASA. Sterker nog: er is de afgelopen honderd jaar nog nooit zo weinig gebeurd als nu. Door deze vermindering van de zonneactiviteit lijkt de zon tegenwicht te geven aan de zo gevreesde klimaatveranderingen.

Het klinkt haast te mooi om waar te zijn en dat is het in zeker opzicht ook. Zo waarschuwen wetenschappers dat de warmte van de zon slechts voor tien procent bijdraagt aan klimaatverandering. De overige 90 procent zal dus toch echt in Kopenhangen aan de orde moeten komen. Bovendien is het aannemelijk dat de zon binnenkort weer iets actiever wordt. Maar…ook al is de verminderde zonneactiviteit geen oplossing voor de klimaatverandering, ze geeft volgens Guhathakurta wel tijdelijk wat ademruimte, want het wordt kouder.

Als de zonneactiviteit zich niet herstelt, zullen de verwachte klimaatveranderingen langer op zich laten wachten. Misschien wel enkele decennia. Het is echter niet ondenkbaar dat de zon voor langere tijd een sabbatical neemt. Zo rond 1600 en 1700 was dat ook het geval. Toen hadden Europa en Noord-Amerika met strenge winters te maken en werd er zelfs voorzichtig van een kleine ijstijd gesproken. Of we die nu ook kunnen verwachten, valt volgens de onderzoekers niet te voorspellen.

Wel heeft de verminderde zonneactiviteit nu al gevolgen. Bijvoorbeeld voor mensen die veel met het vliegtuig reizen. Doordat het magnetisch veld van de zon door de verminderde activiteit kleiner is geworden, kan de kosmische straling veel dieper in het zonnestelsel dringen en is deze straling de afgelopen jaren met twintig procent toegenomen. Mensen op aarde zullen daar geen hinder van ondervinden; zij worden beschermd door de atmosfeer. Maar mensen die regelmatig lange afstanden vliegen, worden aan meer straling blootgesteld. Met enkele vluchten per jaar is dat nog niet zo’n probleem, maar natuurlijk is het beter als die straling zo laag mogelijk blijft.

Daarnaast is het bovenste deel van de atmosfeer – de ionosfeer – deels ingeklapt. “De ionosfeer is naar zo’n 260 mijl teruggevallen en dat is de schuld van de verminderde zonneactiviteit,” meent Guhathakurta. “Het instorten van het bovenste deel van de atmosfeer betekent minder wrijving op satellieten en ruimteafval. En dat betekent dat meer dingen zich daarboven ophopen. En dat is niet goed.”

Waarom de zon zich zo koest houdt en hoelang dat nog blijft duren, is koffiedik kijken. Wellicht brengt de lancering van het Solar Dynamics Observatory in februari, uitkomst. De missie – met een kostenplaatje van zo’n 850 miljoen dollar – zal zich namelijk op de zon en diens activiteiten richten.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd