Van vergeetachtigheid word je slimmer

Als je zo af en toe iets vergeet, getuigt dat niet van een falend, maar van een prima werkend brein.

Met die hoopgevende theorie komen Canadese onderzoekers op de proppen. Ze baseren zich op een review van onderzoeksliteratuur die draait om het onthouden en vergeten van informatie. En de review suggereert dat het vergeten van informatie net zo belangrijk is voor het functioneren van ons geheugen als het onthouden van informatie.

De functie van het geheugen is anders
Volgens de onderzoekers hebben we eigenlijk een verkeerd beeld van ons geheugen. Men denkt nu dat het geheugen bedoeld is om alle informatie die we tot ons nemen zo accuraat mogelijk op te slaan, zodat we er in een later stadium weer eens een beroep op kunnen doen. Maar dat is helemaal niet de functie van het geheugen, zo betogen de onderzoekers in het blad Neuron. Nee, het doel van het geheugen is het leiden en optimaliseren van intelligente besluitvormingsprocessen. En hoe kan ons geheugen dat het beste doen? Door alleen waardevolle informatie op te slaan. “Het is belangrijk dat het brein irrelevante details vergeet en zich in plaats daarvan richt op de dingen die ons gaan helpen om beslissingen te nemen,” aldus onderzoeker Blake Richards.

WIST JE DAT…

De mechanismen die ons doen vergeten
Recente studies onderschrijven de theorie van Richards en collega’s. “In recent onderzoek vinden we heel veel bewijs dat er mechanismen zijn die het vergeten van informatie promoten,” vertelt onderzoeker Paul Frankland. En die mechanismen staan helemaal los van de mechanismen die een rol spelen in het opslaan van informatie. Eén van die mechanismen is het verzwakken of elimineren van synaptische verbindingen tussen neuronen waarin herinneringen zijn ‘ingeprent’. Een ander mechanisme is het genereren van nieuwe neuronen. Wanneer deze nieuwe neuronen in de hippocampus worden geïntegreerd, ontstaan er nieuwe verbindingen en veranderen bestaande netwerken in die hippocampus, waardoor het lastiger wordt om de herinneringen die in deze netwerken opgeslagen zitten, op te roepen. Dat laatste kan wellicht verklaren waarom kinderen – wiens hippocampus heel veel nieuwe neuronen produceert – zoveel vergeten.

Verouderde informatie
Maar hoe draagt het vergeten van informatie nu bij aan het nemen van de juiste beslissingen? Die vraag heeft eigenlijk twee antwoorden, zo stellen de onderzoekers. Allereerst kun je je doordat je informatie vergeet beter aanpassen aan nieuwe situaties. Simpelweg omdat je brein verouderde en potentieel misleidende informatie waar je niet langer bij gebaat bent, weggooit. “Als je probeert te navigeren en je brein levert continu meerdere conflicterende herinneringen aan, wordt het voor jou lastiger om een weloverwogen beslissing te nemen,” stelt Richards. Daarnaast stelt vergeten je in staat om herinneringen te generaliseren. Doordat we niet elk detail, maar alleen de hoofdlijnen van een voorgaande gebeurtenis herinneren, worden onze herinneringen simpeler en op basis van die simpelere herinneringen kunnen we beter voorspellen hoe nieuwe ervaringen gaan uitpakken.

In hoeverre de hersenmechanismen die je informatie laten vergeten actief zijn, is afhankelijk van de omgeving waarin je leeft en werkt. Zo zal een kassameisje dat dagelijks heel veel nieuwe mensen ontmoet de namen van die klanten maar kort onthouden, terwijl een ontwerper die op regelmatige basis met klanten afspreekt diezelfde informatie langer opslaat.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd