Wordt dit dan eindelijk de eerste anticonceptiepil voor mannen?
Voorbehoedsmiddelen voor mannen zijn momenteel beperkt tot condooms en vasectomie (sterilisatie). En dat terwijl de vraag naar meer anticonceptiemogelijkheden voor mannen groot is. Onderzoekers komen nu echter met heugelijk nieuws. Zo zijn ze erin geslaagd een middel te ontwikkelen dat de vruchtbaarheid bij mannelijke muizen snel en tijdelijk verminderde. “Dit zou weleens een game-changer kunnen zijn,” beweren de ontwikkelaars.
Anticonceptie voor mannen
Wetenschappers proberen al tientallen jaren een effectief oraal anticonceptiemiddel voor mannen te ontwikkelen. Tot op heden zijn er echter nog steeds geen goedkeurde pillen op de markt. Waarom de weg naar de ‘mannenpil’ zo lastig blijkt te zijn? “Dat komt deels omdat potentiële anticonceptiva voor mannen veel veiliger moeten zijn en minder bijwerkingen mogen hebben,” legt onderzoeker Lonny Levin uit. “Mannen hoeven niet de gevolgen van een zwangerschap te ondervinden. Dit betekent dat mannen minder gewillig zijn een mannenpil met bijbehorende bijwerkingen te slikken.”
Nieuwe medicijn
Een nieuw ontwikkeld geneesmiddel zou echter weleens de weg naar succes kunnen zijn. Het medicijn remt een bepaald enzym dat essentieel is voor de beweeglijkheid van sperma. Anders gezegd; het zorgt ervoor dat spermacellen een aantal uur niet meer kunnen zwemmen. “De remmer werkt al binnen 30 minuten,” vertelt onderzoeker Melanie Balbach.
Links: normaal, beweeglijk sperma. Rechts: Een geïmmobiliseerde spermacel die zich niet meer kan voortbewegen vanwege de toediening van de nieuw ontwikkelde sAC-remmer, dat mogelijk gebruikt kan worden als veelbelovend anticonceptiemiddel voor mannen.
Muizen
De onderzoekers voerden experimenten uit met muizen. En daaruit blijkt dat al één enkele dosis 100 procent effectief is bij het voorkomen van zwangerschap in de eerste twee uur en 91 procent in de eerste drie uur. Na drie uur begonnen sommige spermacellen weer beweeglijker te worden. En 24 uur later waren nagenoeg alle spermacellen weer hersteld.
Zonder bijwerkingen
Het betekent dat onderzoekers een snelle en tijdelijke manier hebben gevonden om mannen onvruchtbaar te maken. En dat is veelbelovend. Bovendien hebben ze vooralsnog geen bijwerkingen ontdekt. Zo vertoonden de behandelde mannetjesmuizen normaal paringsgedrag. Ook vonden de onderzoekers geen negatieve effecten toen het medicijn zes weken lang continu werd toegediend.
Kortstondig
Wat daarnaast een groot voordeel is, is dat het middel al na een halfuurtje werkt. “Elk ander experimenteel hormonaal of niet-hormonaal anticonceptiemiddel voor mannen heeft weken nodig om het aantal zaadcellen te verminderen of ervoor te zorgen dat ze geen eitjes meer kunnen bevruchten,” zegt Balbach. Daarnaast merkt de onderzoeker op dat het in deze gevallen tevens weken duurt om dergelijke effecten weer ongedaan te maken. Het nieuwe middel werkt echter maar kortstondig. En dat betekent dat mannen het alleen hoeven te slikken wanneer ze het nodig hebben. Ze kunnen in feite elke dag opnieuw beslissen of ze wel of niet vruchtbaar willen zijn.
De bevindingen, gepubliceerd in het vakblad Nature Communications, zijn een belangrijke stap op weg naar de eerste anticonceptiepil voor mannen. Al moeten er nog veel stappen volgen. “We werken momenteel aan een sAC-remmer die mensen veilig kunnen innemen,” zegt Levin. Ook moeten de bevindingen nog in een ander preklinisch model bevestigd worden. Maar als de ontwikkeling van het medicijn en de klinische proeven succesvol zijn, hoeft het niet lang meer te duren voordat het middel op de markt komt. “Op een dag hoop ik een apotheek binnen te stappen en een man te horen vragen om de mannenpil,” besluit Levin.
