Het kijken naar zulke filmpjes gaat verder dan nieuwsgierigheid; het biedt een dieper inzicht in de impact van de ramp.
Tegenwoordig zien we vaker extreem weer, zoals orkanen en stormen. Wat opvalt is niet alleen de toename in frequentie, maar ook de stijgende intensiteit van deze gebeurtenissen. Deze ontwikkelingen hebben gezorgd voor een groeiende interesse van het publiek. Dit resulteert vaak in het live streamen van beelden op platforms zoals YouTube en TikTok. Een recente studie heeft nu voor het eerst onderzocht wat mensen motiveert om deze toch vaak akelige streams te bekijken, soms zelfs tot wel 12 uur lang.
We kijken massaal
“Wanneer er vreselijke gebeurtenissen plaatsvinden, zoals extreme weersomstandigheden, tornado’s of vulkaanuitbarstingen, worden mensen enorm aangetrokken om te kijken,” vertelt onderzoeker Simon Dickinson. “In eerste instantie lijkt dit vergelijkbaar met een ‘kijkfile’ (waarbij mensen langzamer rijden om naar een ongeluk of ander opvallend incident langs de weg te kijken, red.). Maar ons onderzoek onthult dat de motivaties om extreme weersbeelden te bekijken veel dieper en complexer zijn dan dat.”
Studie
Het onderzoek richtte zich op drie gebeurtenissen waarbij mensen massaal live streams bekeken: orkaan Irma in 2017, orkaan Ian in 2022 en de stormen Dudley, Eunice en Franklin in 2022. De onderzoekers analyseerden negen live streams van de orkanen en stormen. Deze streams omvatten in totaal 65 uur aan videobeelden en werden bekeken door meer dan 1,8 miljoen mensen.
Interesse
Tijdens deze periode werden meer dan 14.300 opmerkingen geplaatst door 5.000 unieke accounts. Hieruit blijkt onmiskenbaar dat de beelden veel interesse van het publiek hadden gewekt. Veel van de streams waren bestaande webcamkanalen die de situatie op stranden of in havens lieten zien. In sommige gevallen deelden mensen die getroffen waren live beelden van hun eigen huisbeveiligingscamera’s of deurbelcamera’s.
Verklaring
Waarom mensen massaal keken? Uit een grondige analyse van de opmerkingen van kijkers blijkt dat mensen in de getroffen gebieden de live streams gebruikten om te praten over officiële adviezen van de overheid, zoals of ze moesten evacueren of niet. Anderen voelden zich aangetrokken tot de streams vanwege hun band met het getroffen gebied. Voor hen was het kijken naar de live beelden, inclusief het uiten van hoopvolle berichten dat de orkaan of storm zonder schade zou passeren, een manier om steun te betuigen aan de mensen die waren getroffen. “Live streams stellen mensen in staat, waar ze zich ook bevinden, om in realtime te communiceren tijdens een ernstige gebeurtenis,” legt Dickinson uit. “De beelden dienen als een referentiepunt waarmee mensen hun begrip kunnen toetsen van de ernst van de gebeurtenis en hoe gevaren zich manifesteren. Het fungeert ook als een online ontmoetingsplaats waar mensen ervaringen kunnen delen van soortgelijke gebeurtenissen.”
Verder dan nieuwsgierigheid
Het bekijken van dergelijke filmpjes gaat dus niet alleen over nieuwsgierigheid; het geeft ook een dieper begrip van de impact van de ramp. Mensen willen graag meer leren over de wetenschappelijke aspecten van wat er gebeurt. Ook kijken we dergelijke filmpjes om ons begrip van de risico’s te vergroten. En daarnaast stelt het ons in staat om betrokkenheid te tonen, informatie te delen en steun te bieden aan getroffen gemeenschappen. “Het onderzoek biedt een boeiend inzicht in menselijk gedrag dat voorheen niet volledig begrepen was,” aldus Dickinson.
Dankzij de studie weten we nu beter waarom veel mensen zich zo aangetrokken voelen tot het kijken van beelden van rampen. “Hoewel wetenschappers steeds beter worden in het communiceren van risico’s, praten mensen vaak liever over gevaren in informele en minder gecontroleerde omgevingen,” stelt Dickinson. “Extreem weer is belangrijk omdat het mensen alert maakt en gesprekken aanwakkert over de gevaren die het met zich meebrengt, hoe ze werken en hoe ze in de toekomst steeds meer invloed zullen hebben op ons leven. Daarom is het belangrijk om nieuwe digitale praktijken, zoals live streaming, te begrijpen; ze fungeren niet alleen als platforms voor sensatiezucht tijdens rampen. In plaats daarvan zijn het ruimtes waar mensen kunnen leren, gemeenschappen kunnen vormen en emotionele steun kunnen vinden in een wereld die steeds meer onvoorspelbaar lijkt.”