Wil je stoppen met roken? Dan lijkt het middel varenicline van Pfizer een goede manier om te ontwennen. Uit onderzoek blijkt echter dat het niet voor iedereen werkt.
Varenicline wordt door vele apotheken aangeboden en vaak aangeraden door artsen. Het middel is voorgeschreven aan 24 miljoen rokers en het gebruik ervan is goedgekeurd in 116 landen. Het wordt dus over het algemeen gezien als een effectief middeltje om stoppen met roken te ondersteunen, maar wetenschappers van de University of Leicester in het Verenigd Koninkrijk zeggen dat het niet bij iedereen helpt. Het ligt volgens hen namelijk aan je DNA, of de medicatie met varenicline effectief is. Dit blijkt uit hun onderzoek, gepubliceerd in vakblad Nicotine and Tobacco Research.
Methode
In Nederland is het middel verkrijgbaar, maar in het Verenigd Koninkrijk niet, tot nu. Via de National Health Service (NHS) gaat het weer aangeboden worden. Reden genoeg voor de onderzoekers om te kijken hoe effectief het echt is. Hoewel er aanwijzingen zijn dat genetische verschillen invloed kunnen hebben op hoe goed iemand reageert op de medicatie met varenicline, is er nog nooit een grootschalig genetisch onderzoek gedaan. Daarom ontwikkelde een internationaal team van onderzoekers een methode om elektronische patiëntendossiers te gebruiken om mensen te vinden die met varenicline succesvol zijn gestopt met roken en mensen die dat niet is gelukt. De methode werd toegepast op dossiers van mensen in Leicestershire en Rutland, in de Britse Midlands, die deel uitmaken van het EXCEED-onderzoek (Extended Cohort for E-health, Environment en DNA). Daarnaast werd het ook toegepast in andere nationale en internationale studies in Europa, waarbij ook gegevens werden verzameld. Aan de hand van die data keek het onderzoeksteam of het verschil in succes van de behandeling met varenicline ligt aan de genen van de behandelde patiënten.
Resultaten
Wat blijkt? Het stoppen met roken met behulp van varenicline houdt inderdaad verband met kleine verschillen in het DNA, blijkt uit dit onderzoek. Er zijn een aantal genetische varianten gevonden die mogelijk een rol spelen. De resultaten moeten echter nog bevestigd worden door andere onderzoekers, maar dit onderzoek kan wel helpen om beter te begrijpen waarom varenicline bij sommige mensen beter werkt dan bij anderen.
Toekomstig onderzoek
“Ons onderzoek is het eerste waarbij het hele genoom is gescand om te zoeken naar genen die verband houden met succesvol stoppen met roken met varenicline. De genen geven ons een aantal nuttige inzichten in de verschillende biologische processen die hierbij een rol spelen, maar de volgende stap is om onze bevindingen te bevestigen met nog grotere onderzoeken. Nu varenicline weer wordt geïntroduceerd in het Verenigd Koninkrijk, hebben we spannende mogelijkheden voor toekomstig onderzoek”, zegt hoofdonderzoeker Kayesha Coley.
Het onderzoeksteam benadrukt verder nog dat er meer onderzoek gedaan moet worden naar hoe DNA het succes van varenicline beïnvloedt, om zo beter te begrijpen hoe dit biologisch werkt. Onderzoek naar hoe we mensen kunnen ondersteunen om te stoppen met roken is sowieso ontzettend belangrijk, vindt Catherine John, wetenschappelijk directrice van EXCEED. “Roken is nog steeds een van de grootste doodsoorzaken in het Verenigd Koninkrijk en wereldwijd en meer dan de helft van de rokers zegt te willen stoppen.”
